Lise öğrencileri üniversite eğitimlerini şekillendirme aşamasında kararsız kalabilirler. Özellikle ön lisans eğitimini tercih etme eğiliminde olan meslek lisesi öğrencileri tarafından “DGS nedir?” sorusunun cevabı sıklıkla araştırılır. DGS, Dikey Geçiş Sınavı’nın kısaltmasıdır. Sen de Dikey Geçiş Sınavı hakkındaki sorularına yanıt arıyorsan gel detaylara birlikte bakalım.
İçindekiler
DGS (Dikey Geçiş Sınavı) Nedir?
DGS yani Dikey Geçiş Sınavı, 2 yıllık ön lisans programlarından 4 yıllık lisans programlarına geçiş için merkezi olarak gerçekleştirilen bir sınavdır. Örgün öğretim ya da açık öğretim ön lisans programlarında eğitim alan bireyler bu sınava girip yeterli puanı alarak, yine örgün öğretim veya açıköğretim lisans programlarına başvurabilirler. Dikey Geçiş Sınavı, ilk olarak 2000 yılında uygulanmış olup o yılından beri uygulanmaya devam etmektedir. Dikey Geçiş Sınavı, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi yani ÖSYM tarafından merkezi olarak gerçekleştirilir. Yılda 1 defa uygulanan sınav, yaz aylarında gerçekleşir. Sınav sonucunda alınan puan, sadece 1 defalığına geçerlidir. Dikey Geçiş Sınavı sonucunda alınan puanlarla tıpkı YKS sonucunda olduğu gibi merkezi olarak tercihler gerçekleştirilir ve yerleştirme sonuçları açıklanır. Dikey Geçiş Sınavı sonucunda bir yükseköğretim kurumuna yerleşen öğrenci, bir sonraki yıl tekrar bu sınava girerek tercih yapar ise puanı daha düşük hesaplanır.
Kimler DGS’ye Girebilir?
Dikey Geçiş Sınavı’na, meslek yüksek okullarının ön lisans programlarının son sınıfında eğitim görmekte olan öğrencilerle ön lisans programlarından mezun durumda olan öğrenciler girebilirler. Ön lisans programlarının örgün öğretim veya açık öğretim olması fark etmeksizin tüm ön lisans mezunları Dikey Geçiş Sınavı’na girebilirler.
DGS Kaç Sorudur?
Dikey Geçiş Sınavı, 100 sorudan oluşur. Dikey Geçiş Sınavı’nda, sayısal yetenek testi ve sözel yetenek testi olmak üzere 2 bölüm bulunur. Dikey Geçiş Sınavı’nın yapısı, ALES yani Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı ile benzerlik taşır. DGS’de yer alan sayısal yetenek ve sözel yetenek testleri, akıl yürütme becerilerini ölçmeye yöneliktir. Hem sayısal yetenek hem de sözel yetenek bölümlerinde 50 adet soru yer alır. Dikey Geçiş Sınavı’nda, 4 yanlış 1 doğruyu götürür. DGS sınav süresi, 135 dakika yani 2 saat 15 dakikadır. DGS baraj puanı bulunmaz. Ancak adayların puanlarının hesaplanabilmesi için sayısal yetenek testinden 1 ham puan ve sözel yetenek testinden 1 ham puan almaları gerekir. Yani DGS sonucunda sözel puanla öğrenci alan bölümlere başvuracak olsanız da sayısal yetenek testinden 1 ham puan, sayısal puanla öğrenci alan bölümlere başvuracak olsanız da sözel yetenek testinden 1 ham puan almanız gerekir. ÖSYM tarafından belirlenen standart puanların ve katsayıların dağılımı ise aşağıdaki gibidir:
Standart Puanlar ve Katsayılar Tablosu
PUANLAR |
SAYISAL STANDART PUAN |
SÖZEL STANDART PUAN |
ÖN LİSANS BAŞARI PUANI |
Sayısal Puan (DGS - SAY) |
3 |
0,6 |
0,6 |
Sözel Puan (DGS - SÖZ) |
0,6 |
3 |
0,6 |
Eşit Ağırlıklı Puan (DGS - EA) |
1,8 |
1,8 |
0,6 |
Kaynak: dokuman.osym.gov.tr
DGS Soru Dağılımı
Dikey Geçiş Sınavı’nda yer alan konular okuduğunu anlama yeteneğinin ve akıl yürütme yeteneğinin değerlendirilmesine yönelik olup sayısal yetenek ve sözel yetenek testi konuları şu şekildedir:
Sayısal Yetenek Testi Konuları
Sayısal yetenek testinde konular, matematik ve geometri konularından oluşur. Sayısal Yetenek Testi’nde ağırlıklı olarak matematik soruları yer alır.
- Matematik Konuları
- Matematikte Temel Kavramlar
- Basamaklı Sayılar
- Ondalık Sayılar
- EBOB (OBEB) ve EKOK (OKEK)
- Bölme ve Bölünebilme Kuralları
- Birinci Dereceden Denklemler
- Üslü Sayılar
- Rasyonel Sayılar
- Basit Eşitsizlikler
- Köklü Sayılar
- Mutlak Değer
- Oran ve Orantı
- Problemler
- Kar ve Zarar Problemleri
- Saat Problemleri
- Yüzde Problemleri
- Faiz Problemleri
- Havuz Problemleri
- İş ve İşçi Problemleri
- Yaş Problemleri
- Hız ve Hareket Problemleri
- Kesir Problemleri
- Sayı Problemleri
- Karışım Problemleri
- Kümeler
- Fonksiyonlar
- İşlem Soruları ve Modüler Aritmetik Soruları
- Olasılık, Permütasyon, Kombinasyon
- Özdeşlikler
- Çarpanlarına Ayırma
- Tablolar ve Grafikler
- Sayısal Mantık
- Geometri Konular
- Açı
- Üçgen
- Dörtgen
- Çokgen
- Daire
- Çember
- Analitik Geometri
- Katı Cisimler
Sözel Yetenek Testi Konuları:
Sözel Yetenek Testi’nde okuduğunu anlamaya yönelik temel Türkçe bilgisi soruları yer alır.
- Anlatım Biçimleri
- Anlatım Bozuklukları
- Sözcükte Anlam
- Paragrafta Anlam
- Cümlede Anlam
- Sözel Mantık
Dikey Geçiş Sınavının Avantajları
Dikey Geçiş Sınavı’nın avantajlarından ilki ön lisans programlarında eğitim almakta olan ya da mezun durumdaki öğrencilerin tekrar üniversite giriş sınavına hazırlanmadan lisans programlarına geçiş yapmasını sağlamasıdır. Böylece daha önce ön lisans programlarını seçmiş ancak lisans eğitimi almaya karar vermiş kişilerin lisans eğitimine geçiş yapmaları kolaylaştırılmış olur.
DGS’nin bir diğer avantajı ise sınavın içeriğidir. Üniversite giriş sınavında lise öğretim programında yer alan tüm derslerden sorumlu olunur. Dikey Geçiş Sınavı’nda ise yalnızca sayısal yetenek yani matematik ve geometri ile sözel yetenek yani Türkçe soruları yer alır. Böylelikle sınava hazırlık süresince çalışılması gereken konular daha sınırlı olur.
Benzer bir biçimde sınav katılımcılarının mezun oldukları ön lisans programında aldıkları eğitime dair soruların değil sayısal yetenek ve sözel yetenek sorularının sorulması, tüm katılımcıların eşit şartlarda sınava girmelerini sağlar.
Dikey Geçiş Sınavı’nın ÖSYM tarafından düzenlenen merkezi bir sınav olması da sınavın uygulanması, puanların açıklanması ve yerleştirme sonuçlarının merkezi olması tüm katılımcıların ortak ve adil bir değerlendirmeden geçmelerini sağlar.
Dikey Geçiş Sınavı’na başvuran katılımcı sayısı YKS’ye başvuran kişi sayısından daha azdır. Bu durumun rakip sayısını azalttığını ve sınava giren öğrencilerin, tercihlerine yerleşme şansını artırdığını söylemek mümkündür.
Dikey Geçiş Sınavının Dezavantajları
- Dikey Geçiş Sınavı, hali hazırda YKS’ye girerek ön lisans eğitimi almış bireylerin tekrar sınav stresi yaşamalarına yol açabilir. Sınav stresini ve zamanı iyi yönetemeyen kişiler için kaygı yaratabilir. Özellikle üniversite sınavı sonucunda lisans bölümlerini tercih etmek isterken ön lisans bölümlerini tercih eden adaylar için korkutucu gelebilir.
- Dikey Geçiş Sınavı sonucunda ön lisans programlarından lisans programlarına geçiş yapan öğrenciler, yerleştikleri lisans programı ve üniversitenin öğretim programına bağlı bir biçimde lisans derslerini alırlar. Buna göre Dikey Geçiş Sınavı sonucunda alacakları lisans eğitiminin ders sayısı ve süresi değişkenlik gösterebilir.
- Dikey Geçiş Sınavı’nın bir diğer dezavantajı ise bir ön lisans programından tüm lisans programlarına geçiş yapılamamasıdır. Dikey Geçiş Sınavı’na hangi ön lisans programlarının mezunlarının girebilecekleri önceden belirlenmiştir. Aynı şekilde hangi ön lisans programından hangi lisans programına geçiş yapılabileceği de ÖSYM tarafından belirlenerek sınav başvuru sürecince açıklanır. Yıldan yıla bölümler hakkında büyük değişiklikler yapılmaz. Ancak ön lisans programından mezun olanların DGS sonrasında istedikleri herhangi bir lisans bölümüne geçiş yapamayacaklarını bilmelerinde yarar var.
- Eğer sen de DGS’ye girmeye karar verdiysen yani ön lisans eğitimini devam ettirerek lisans eğitimi almayı hedefliyorsan bu dezavantajların kararın üzerinde büyük bir etkisi olmayacağını belirtmeliyiz. Lisans eğitimini amaçlayan bir ön lisans mezunu için Dikey Geçiş Sınavı önemli bir fırsattır. Sen de DGS yoluyla lisans programlarına geçiş yaparak akademik yeterliliğini geliştirebilir eğer istiyorsan sonrasında yüksek lisans ve doktora eğitimine de devam edebilirsin.
Kaynakça