Türkçeyi düzgün bir şekilde kullanmak ve dil üzerinde gerçekleşen değişimleri yakından takip etmek isteyen birçok kişi, TDK’de değişen ve yeni eklenen kelimelerin ne olduğunu merak ediyor. Geçtiğimiz günlerde pek çok kelimenin yazılışında değişiklik yapan TDK, Güncel Türkçe Sözlük’ün 12. baskısında yenilenen kelimelere ve kelime gruplarına yer verdi. TDK tarafından gerçekleştirilen değişikliğe göre 18 kelimenin yazımı güncellenerek kitlelere sunuldu. Türkçeyi en doğru şekilde kullanmak ve sınavlarda bu kelimeler üzerinden sorulan dil bilgisi sorularını doğru cevaplamak adına sizler de TDK yeni kelimeler listesine göz atabilirsiniz. Konuşurken cümlelerinizi zenginleştirmek, ifadelerinize zenginlik kazandırmak ve doğru sözcükleri uygun yerlerde kullanmak için TDK tarafından değiştirilen kelimeleri inceleyebilirsiniz. Türkçeyi yaşayan bir dil haline getirmekte öncü rol üstlenen bu değişimle birlikte sizler de dilinizi doğru ve zengin bir şekilde kullanabilirsiniz.
Yaşayan bir dil olan Türkçede değişen ve yeni eklenen kelimelerle ilgili güncel bilgiye yazının devamından ulaşabilirsiniz.
İçindekiler
TDK'de Değişen Kelimeler Nelerdir?
Dinamik ve devinim içerisinde olan Türkçe üzerindeki hareketliliği yakından takip edebilmek için kişilerin Güncel Türkçe Sözlük’ün baskılarını düzenli olarak incelemeleri önerilir. 82.135 madde başı, 18.133 madde içi olmak üzere toplam 132.334 söz varlığına sahip olan Güncel Türkçe Sözlük; söz, terim, deyim ve anlamlardan oluşur. 1 milyon 756 bin 372 sözden oluşan sözlük metninde 45.372 örnek cümle yer alır. Oldukça kapsamlı bir içeriğe sahip olan bu sözlüğün 12. baskısında birçok kelimede değişiklik gerçekleştirilmiştir. Bu kelimelerden çoğu halk arasında kullanılan haliyle değiştirilirken bazı kelimelerin ise yalnızca yazımında güncellemeler yapılmıştır. İşte değişiklik gerçekleştirilen o kelimeler!
Eski Yeni
- Horon vurmak Horon tepmek
- Doğubeyazıt Doğubayazıt
- Unvan Ünvan
- Marmara Ereğlisi Marmaraereğlisi
- Çiğ börek Çi börek
- Yakan top Yakantop
- Kümeden düşmek Küme düşmek
- Kayyum Kayyım
- Hasıraltı Hasır altı
- Yeşilsoğan Yeşil soğan
- Akça armudu Akçaarmut
- Sultan efendi Sultanefendi
- Yeşilbiber Yeşil Biber
- Akzambak Ak zambak
- Boy bos Boy pos
- Pilili Pileli
- Yürük Yörük
TDK tarafından güncellenen kelimelerin yeni telaffuzları ve yazım şekillerini öğrenerek sizler de Türkçeyi en doğru şekilde kullanabilirsiniz. Birçok kelime halk arasında kullanılan yaygın telaffuzuyla güncellenirken bazı birleşik kelimelerin yazımında güncellemeler olması kişilerde kafa karışıklığına sebep olabilir. Özellikle üniversite sınavına hazırlık sürecindeki öğrenciler için oldukça önemli bir role sahip olan TDK değiştirilen kelimeler, dil bilgisi sorularında çeldirici bir etkiye neden olabilir. Bu sebeple özellikle ÖSYM tarafından gerçekleştirilen merkezi sınavlara hazırlanan öğrencilerin değişen kelime listelerini detaylı bir şekilde incelemeleri önerilir. Eski ve yeni halleri arasındaki farkların doğru bir şekilde saptanması, cümle içindeki kullanımları ve kelime manaları kapsamlı olarak araştırılan bu kelimeler; YKS, KPSS, ALES gibi sınavların dil bilgisi alanında öğrencilere sorulabilir.
Halk arasında yaygın olarak kullanılan ama TDK’de farklı yönde belirtilen bazı kelime ve kelime grupları da son düzenlemeyle güncellenmiştir. Örneğin futbolseverlerin en sık kullandığı deyimlerden biri olan ‘küme düşmek’ deyimi son güncellemeye kadar TDK tarafından ‘kümeden düşmek’ şeklinde belirtiliyordu. Halk arasında ‘pileli’ olarak kullanılan ‘pilili’ kelimesi de yeni güncelleme ile düzeltilen sözcükler arasında yer aldı. ‘Yürük’, ‘boy pos’ ‘ünvan’ ‘horon tepmek’ gibi ifadeler de halk tarafından benimsenen şekliyle güncellendi. Telaffuzu kolaylaştırmak ve Türkçeyi en doğru ifadelerle kullanmak amacıyla Türk Dil Kurumu tarafından gerçekleştirilen bu güncelleme sayesinde birçok ifade için kafa karışıklığı ortadan kaldırıldı. Kanıksanması güç ifadelerin kullanımını kolaylaştıran yeni güncellemeyle birlikte Türkçeye zenginlik kazandırmak hedeflendi.
TDK’ye Yeni Eklenen Kelimeler
Yaşayan ve canlı bir dil olan Türkçe, devinim içinde olan dünya düzeninde yabancı birtakım kelime ve kelime gruplarından etkilenebilir. Bu noktada dilimize farklı dillerden gelen veya anlamını tam olarak karşılamayan bazı kelimeleri dile uygun hale getirme ve Türkçeleştirme adına birtakım güncellemeler de yapıldı. TDK yazımı değiştirilen kelimeler konusunun yanı sıra sözlüğe yeni eklenen kelimeler de oldukça merak edilmektedir. Birçok kişi Türkçeyi yalın ve zengin bir şekilde kullanma isteğiyle yazımı karıştırılan sözcükler, Türkçeleştirilen yabancı sözcükler ve değiştirilen sözcükler gibi konu başlıklarıyla ilgili araştırma yapmaktadır. TDK’nin yaptığı son güncelleme ile eklenen yeni kelimeler şu şekildedir:
Eski Yeni
- SMS Kısa bilgi
- Doğalgaz Yer gazı
- Smoothie Karsanbaç
- Jülyen Şerit doğrama
- Hyperloop Hız kovanı
- Store Sarma perde
Türkçeyi zenginleştirmek ve yabancı kelimelerin etkisinden çıkarmak amacıyla Türkçeleştirilen kelimeler, anlamıyla uyumlu olarak belirlenir. Telaffuzu kolay, akıcı ve anlamlı kelimelerle güncellenen yabancı ifadeler, Türkçenin deformasyona uğramadan yaşatılmasını mümkün hale getirir. Alanında uzman ve filolojiye hâkim kişiler tarafından yürütülen kapsamlı bir çalışma sonrası kullanıma uygun hale getirilen yeni kelimeler, günlük dilde konuşmaya akıcılık ve zenginlik kazandırır.
Asimilasyonu en aza indirmek amacıyla dile eklenen ve halk arasında kanıksanmış birçok kelime son güncelleme ile Türkçeleştirilerek halka sunulmuştur. Kişilerin ilk duyduğu andan itibaren mantık çerçevesine oturtabildikleri bu kelimeler, anlatıma da zenginlik kazandırmıştır. Sosyal medyada geçirilen zamanın artmasıyla birlikte kullanımı daha da yaygınlaşan yabancı kelimeleri en az düzeyde tercih edip yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, dilin zenginleşmesinde aktif rol oynar.
Türkçeyi en doğru şekilde konuşmak ve kelimeleri en uygun alanlarda kullanmak için sizler de yazımı değişen ve yeniden eklenen kelime listelerini inceleyebilirsiniz. Merkezi sınavlarda kişilerin dil bilgisini ve gündemi takip etme düzeylerini ölçmek amacıyla soru olarak karşınıza çıkabilecek bu son gelişmeler, öğrenciler için eleyici nitelikte olabilir. Bu sebeple özellikle YKS, KPSS ve ALES sınavlarına hazırlanan öğrencilerin TDK yazımı değiştirilen kelimeler ve yeni eklenen kelimeler listelerini detaylı incelemeleri önerilir.