Halid Ziya Uşaklıgil Kimdir? En Önemli Eserleri Nelerdir?

İçindekiler

Halid Ziya Uşaklıgil Kimdir?

Türk yazar ve romancı olan Halid Ziya Uşaklıgil, 1866 yılında İstanbul'da doğmuş ve 27 Mart 1945 yılında aynı şehirde vefat etmiştir. Halid Ziya Uşaklıgil hayatı, Servet-i Fünun döneminde geçmiştir. Nevruz dergisi gibi çeşitli dergilerde yayınladığı makalelerle kariyerine yön veren Uşaklıgil, çok sayıda dergide yazmıştır. Halid Uşaklıgil hayatı ve edebi kişiliği, tüm eserlerinde öne çıkmaktadır. Toplumsal konulara da değinen Uşaklıgil, ders niteliği taşıyan eserler ortaya koymuştur.

Halid Ziya Uşaklıgil Eserleri

Halid Ziya Uşaklıgil edebi hayatı, oluşturmuş olduğu eserlerin içeriğiyle şekillenmiştir. Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu başta olmak üzere eserleriyle öne çıkmıştır. Uşaklıgil'in sayısı 40'a yakın eserleri şu şekilde sıralanabilir:

Hikayeleri: Bu Muydu, Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Solgun Demet, Bir Hikaye-i Sevda, Küçük Fıkralar, Bir Muhtıranın Son Yaprakları, Heyhat, Aşka Dairdi, Bir Şi'r-i Hayal, Nakıl, Hepsinden Acı, Bir Yazın Tarihi, Sepette Bulunmuş, İhtiyar Dost, Kar Yağarken
Romanları: Kırık Hayatlar, Sefile, Mai ve Siyah, Bir Ölünün Defteri, Aşk-ı Memnu, Kezban-ı Kopya, Nesl-i Ahir, Ferdi ve Şürekası, Nemide
Tiyatro Oyunu: Firuzan, Fare ve Kâbus
Anı-Hatıra Yazıları: Kırk Yıl, Saray ve Ötesi ve Bir Acı Hikâye
Mensur Şiir: Mensur Şiir Ciltleri ve Mezardan Sesler şeklinde sıralanır. Yazarın şiirleri toplu olarak bir eserde toplanmaktadır.
Makaleler: Kenarda Kalmış ve Sanata Dair olarak hazırlanmıştır.

Halid Ziya Uşaklıgil'in öne çıkan eserleri arasında yer alan Mai ve Siyah adlı roman, “Batı Kültürü” ile oluşturulmuş ilk eser olma özelliğini taşır. Zıtlıkların ağır bastığı bu kitabın içeriği dört farklı hikâyeden oluşmaktadır. Zengin ve fakir ilişkisinin baskın olarak gözler önüne serildiği eser, farklı karakterdeki şahıslar üzerinde geçer. Sanat, dil, edebiyat konularına değinerek toplumsal konuları değerlendiren roman, birçok kategoride ödüller almıştır. Günümüzde dahi çok sayıda baskısı çıkan Mai ve Siyah, lise çağındaki öğrencilere Türkçe derslerine okutulmaktadır.

Halid Ziya Uşaklıgil'in bir diğer popüler eseri olan Aşk-ı Memnu adlı roman, realist romancılar tarafından oldukça çok takdir görmüştür. Psikoloji, dengelerin bozulması, aşk ve eski – yeni zihniyetlerinin karşılaştırılması gibi konulara değinilir. Uşaklıgil, bu eserinde roman karakterlerini tek tek ele almaktansa grup ve konu bazlı olarak değerlendirir ve okuyucuya sunar. Halen okullarda ders olarak işlenen bu roman, akıcı bir olay örgüsü ile dikkat çeker.

Bireysel meselelerin yanı sıra yer yer dönemin toplumsal konularını sanatıyla bütünleştiren Halid Ziya Uşaklıgil, romanlarında ve hikayelerinde olay örgüsünü başarıyla tasarlar. Dil kullanımı ve sanatsal dehası sayesinde eserleri günümüzde de oldukça önemli bir yere sahiptir.