Matematik denildiğinde akla ilk gelen okuldaki ders olsa da, aslında hayatın her alanında matematiğin kullanıldığını söylemek yanlış olmaz. Dünya tarihinde ve teknolojik gelişmelerde büyük rol oynayan matematiğin temelinde mantık yatar. Mantığa dayalı olarak hesaplamalar, çözümlemeler ve araştırmalar yapılır. En eski bilim dallarından biri kabul edilen matematik içerisinde pek çok alt dal bulundurur. Aynı zamanda pek çok alanda temel enstrüman olarak matematik kullanılır. Mühendislik, finans, doğa bilimleri, teknoloji, uzay bilimleri ve aklına gelebilen birçok alanda matematik karşına çıkar.
Sen de matematiğe ilgi duyuyorsan, matematik hakkında daha fazla bilgi edinmek ve ünlü Türk-İslam matematikçilerinin kimler olduğunu öğrenmek ister misin?
İçindekiler
Türk-İslam Matematikçileri
Günümüzdeki bilimsel araştırmalara, matematik alanındaki gelişmelere zemin hazırlayan bilim insanları, buluşlarıyla ve çalışmalarıyla birçok konuda öncü olmuştur. Türk-İslam tarihini incelediğimizde asırlar öncesinden bugünlere ışık tuttulduğunu görebiliriz. İşte ünlü Türk- İslam matematikçilerinden bazıları:
Harezmi (MS. 770-840)
Bin Musa el-Harezmi, Horasan’da dünyaya gelmiş, çalışmalarının çoğunu Bağdat’ta yürütmüştür. Matematik, astronomi ve coğrafya konularında birçok çalışma yapan Türk-İslam matematikçimiz, cebrin kurucusudur.
Ömer Hayyam (1048-1131)
Giyaseddin Ebu’l Feth Bin İbrahim El Hayyam, 1048 yılında İran’da doğmuştur. Tıp, fizik, astronomi, cebir, geometri ve yüksek matematik konularını ele almıştır. Çalışmalarını paylaştığı pek çok eser ortaya koymuştur. Bu eserlerinden en önemlisi olan Cebir Risalesi’nin bir bölümünde kübik denklemleri incelemiş ve sınıflara ayırmıştır. Matematik tarihinde ilk olan bu sınıflandırmanın yanı sıra binom açılımını bularak matematiğe önemli katkılar sağlamıştır. Günümüzde Pascal üçgeni olarak bilinen üçgenin aslında Hayyam üçgeni olduğu tartışılmaktadır.
Cahit Arf (1910-1997)
Yüzünü 10 Türk Lirasının arka yüzünde gördüğümüz değerli bilim insanımız Cahit Arf, 1910’da Selanik kentinde dünyaya gelmiştir. Yurt içinde ve yurt dışında yaptığı sayısız çalışmalarla adından söz ettiren matematikçimiz, Hasse-Arf teoremi ile literatüre geçmiştir. Türk-İslam matematikçilerinden Cahit Arf, bilimsel araştırmalarının yanı sıra genç nesillere aktarımlarda bulunmak için senelerce öğretmenlik yapmıştır.
Ali Kuşçu (1474-1525)
Ünlü Türk-İslam matematikçilerinden Ali Kuşçu, döneminin matematik ve astronomi alimidir. Asıl adı Ali Bin Muhammet’tir. Astronomi ve matematik alanlarında birçok çalışmalar yapmıştır. Rasathane müdürlüğü yaptığı sıralarda yazdığı eserlerle hem dönemine hem de kendisinden sonra gelen nesle ışık tutmuştur.
Matrakçı Nasuh Paşa
Doğum tarihine dair kesin bir bilgiye ulaşılamamakla birlikte ölüm tarihi 1553 olarak kabul edilmektedir. Yaşamıyla ilgili kısıtlı bilgiye sahip olunsa da bıraktığı eserlerle ünlü Türk-İslam matematikçilerimizden biri olduğu aşikardır. Minyatür, tarih, matematik ve geometri konularıyla ilgilenen Nasuh Paşa, lakabını matrak oyununu ustaca oynamasından alır. Matematiğe dair eserler ortaya koyup, uzunluk ölçülerine dair cetveller hazırlamıştır. Eserleri uzun yıllar boyunca diğer matematikçilere yol göstermiştir.
Senin için derlediğimiz beş ünlü Türk- İslam matematikçimiz ve daha nicelerinin hikayelerinden ilham alabilir, kendini bu alanda geliştirebilirsin.
Ömer Hayyam (1048-1131)
Giyaseddin Ebu’l Feth Bin İbrahim El Hayyam, 1048 yılında İran’da doğmuştur. Tıp, fizik, astronomi, cebir, geometri ve yüksek matematik konularını ele almıştır. Çalışmalarını paylaştığı pek çok eser ortaya koymuştur. Bu eserlerinden en önemlisi olan Cebir Risalesi’nin bir bölümünde kübik denklemleri incelemiş ve sınıflara ayırmıştır. Matematik tarihinde ilk olan bu sınıflandırmanın yanı sıra binom açılımını bularak matematiğe önemli katkılar sağlamıştır. Günümüzde Pascal üçgeni olarak bilinen üçgenin aslında Hayyam üçgeni olduğu tartışılmaktadır.
Cahit Arf (1910-1997)
Yüzünü 10 Türk Lirasının arka yüzünde gördüğümüz değerli bilim insanımız Cahit Arf, 1910’da Selanik kentinde dünyaya gelmiştir. Yurt içinde ve yurt dışında yaptığı sayısız çalışmalarla adından söz ettiren matematikçimiz, Hasse-Arf teoremi ile literatüre geçmiştir. Türk-İslam matematikçilerinden Cahit Arf, bilimsel araştırmalarının yanı sıra genç nesillere aktarımlarda bulunmak için senelerce öğretmenlik yapmıştır.
Ali Kuşçu (1474-1525)
Ünlü Türk-İslam matematikçilerinden Ali Kuşçu, döneminin matematik ve astronomi alimidir. Asıl adı Ali Bin Muhammet’tir. Astronomi ve matematik alanlarında birçok çalışmalar yapmıştır. Rasathane müdürlüğü yaptığı sıralarda yazdığı eserlerle hem dönemine hem de kendisinden sonra gelen nesle ışık tutmuştur.
Matrakçı Nasuh Paşa
Doğum tarihine dair kesin bir bilgiye ulaşılamamakla birlikte ölüm tarihi 1553 olarak kabul edilmektedir. Yaşamıyla ilgili kısıtlı bilgiye sahip olunsa da bıraktığı eserlerle ünlü Türk-İslam matematikçilerimizden biri olduğu aşikardır. Minyatür, tarih, matematik ve geometri konularıyla ilgilenen Nasuh Paşa, lakabını matrak oyununu ustaca oynamasından alır. Matematiğe dair eserler ortaya koyup, uzunluk ölçülerine dair cetveller hazırlamıştır. Eserleri uzun yıllar boyunca diğer matematikçilere yol göstermiştir.
Senin için derlediğimiz beş ünlü Türk- İslam matematikçimiz ve daha nicelerinin hikayelerinden ilham alabilir, kendini bu alanda geliştirebilirsin.