Thomas Alva Edison, teknoloji tarihinde öne çıkan bir dahi olarak bilinir. Binlerce patente sahip olan Edison, akkor elektrik lambası, fonograf, karbon verici ve hareketli görüntü projektörü gibi birçok önemli icat ile tanınır. Ayrıca dünyanın ilk endüstriyel araştırma laboratuvarını kurarak da önemli bir etki yaratmıştır.
Edison, Ohio'da doğmuş ve meraklı bir çocuk olarak büyümüştür. Bağımsız bir mucit olarak yoluna devam eden Edison, ilk patentini elektrikli bir oy kaydedici için almıştır. Wall Street'te bir telgraf altın fiyatı göstergesini onarmasıyla yetenekleri fark edilmiş ve süpervizör olarak işe alınmıştır. Başarılı çalışmaları ve sermayesi sayesinde hisse senetleri ve hızlı telgraflar üretebilecek imkanlara sahip olmuştur.
1876 yılında Edison, New Jersey'deki Menlo Park'ta bir laboratuvar kurmuş ve burada yoğun bir şekilde çalışmalarına devam etmiştir. Her on günde bir küçük bir icat ve altı ayda bir büyük bir buluş yapma sözü vermiştir. Yılda yaklaşık 400 patent başvurusunda bulunmuştur.
En ünlü buluşlarından biri akkor elektrik lambası olan Edison, güvenli ve ucuz bir şekilde elektrik lambası icat ederek bunun gaz lambalarının yerini almasını ve elektrikli aydınlatmanın yaygınlaşmasını sağlamıştır. Pearl Street merkezi güç istasyonunu tamamlayarak dünyanın ilk ticari elektrikli aydınlatma sistemini başlatmıştır.
İcatlarıyla yaşamımızı derinden etkileyen Thomas Edison hayatı ile de birçok alanda ilham kaynağı olmuştur. Edison Laboratuvarında gerçekleştirilen çalışmalarla bal mumu kayıtlar, teksir makinesi, floroskop, alkalin akümülatör, dikte makinesi, sinema kameraları ve projektörler gibi çeşitli ürünler geliştirilmiştir.
Çalışmalarıyla bilim dünyasına önemli bir miras bırakan ve gelecek nesillere ilham kaynağı olan Edison hakkında detaylı bilgiye yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.
İçindekiler
Thomas Alva Edison'un Hayatı
Gelmiş geçmiş tüm zamanların en ünlü ve üretken mucitlerinden biri olan Thomas Alva Edison akkor ampul, fonograf ve sinema kamerası gibi önemli icatların yanı sıra telgraf gibi buluşlarıyla modern yaşama büyük bir etki yapmıştır. Hayatı boyunca şaşırtıcı bir şekilde 1.093 patente sahip olmuştur. Mucitlik yeteneklerinin yanı sıra, Edison aynı zamanda icatlarını halka pazarlayarak başarılı bir üretici ve iş adamı olmayı başarmıştır. Çeşitli patentler ve şirketler üzerindeki yasal savaşlarla dolu olan Thomas Edison'un hayatı, ticari ilişkiler, ortaklıklar ve şirketlerle film senaryosu olacak niteliktedir.
11 Şubat 1847'de doğan Edison, eğitimini R.G. Parker's School of Natural Philosophy ve The Cooper Union for the Advancement of Science and Art'ta almıştır. Genç yaşta işitme sorunlarıyla karşılaşan Edison hakkında bilgi kaynakları, bu durumu çocukluk döneminde geçirdiği bir kızamık nöbetiyle ilişkilendirmiştir.
Edison, gençlik yıllarında birçok beceri geliştirmiştir. Trenlerde şeker ve gazete satarak gelir elde etmiş, sebze satarak gelirini artırmıştır. Aynı zamanda niteliksel analiz okumuş ve trenlerde kimyasal deneyler yapmıştır. İlerleyen dönemde gazete satma hakkını elde eden Edison, girişimcilik yeteneklerini keşfetmiş ve uzun bir girişim serisine başlamıştır. Bu yetenekleri, dünyanın en büyük halka açık şirketlerinden biri olan General Electric gibi 14 şirket kurmasına yol açmıştır.
Edison, fonograf, hareketli görüntü kamerası ve uzun ömürlü ve pratik elektrik ampulü gibi hayatı pozitif yönde etkileyen birçok cihaz geliştirmiştir. "Menlo Park Büyücüsü" olarak da bilinen Edison, seri üretim ve büyük ölçekli ekip çalışması ilkelerini buluş sürecine uygulayan ilk mucitlerden biridir. Bu nedenle, Edison Araştırma Laboratuvarının kurucusu olarak endüstriyel yaratıcılığın öncülerinden biri olarak tanınır. Thomas Edison hayatının ilerleyen dönemlerinde Deniz Danışma Kuruluna başkanlık etmiş ve askeri araştırmalar üzerinde çalışmıştır. Deniz Araştırma Laboratuvarının kurulmasında büyük katkısı vardır.
Edison, 18 Ekim 1931'de diyabet komplikasyonları nedeniyle West Orange, New Jersey'deki "Glenmont" evinde hayatını kaybetmiştir. (2)
Thomas Edison’un En Önemli Buluşları
Thomas Edison'un icatları arasında ampul ve elektrik sistemi, kaydedilmiş ses, hareketli görüntüler, Ar-Ge laboratuvarları ve alkalin akümülatör ailesi yer alır. 4.000 buluş defteri, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki icat zorluklarını kaydederek, insanlığın teknolojik bir topluma ilerlemesinin öyküsünü anlatır.
Edison’un en önemli buluşları arasında yer alan elektrik ampulü 1879 yılında tasarlanmıştır. Pratik bir kullanım sunan ampul elektrik aydınlatmasının yaygınlaşmasına büyük katkı sağlamıştır. Bu buluş, insanlığın yaşam kalitesini büyük ölçüde artırmış ve endüstri, ticaret ve evlerde devrim yaratmıştır.
Edison'un bir diğer önemli buluşu da ses kayıt ve çalmada devrim niteliği taşıyan fonograf olmuştur. Fonograf, sesin mekanik olarak kaydedilip çalınmasını sağlayan bir cihazdır. Bu icat, müzik, eğlence ve iletişim dünyasında büyük bir dönüm noktası olmuştur.
Ayrıca Edison, kinetoskobu icat etmiştir. Kinetoskop, tek bir izleyici için hareketli görüntüler sunan bir cihazdır. Sinemanın öncüsü olarak kabul edilen bu buluş, görsel medyanın gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.
Edison'un diğer buluşları arasında elektrik enerjisi dağıtım sistemleri, manyetik cihazlar, telgraf, mikrofon ve X-ışınlarına dair çalışmalar vardır. Thomas Edison’un icatları teknolojik gelişimimize ve yaşamımızın pek çok alanında dönüşüm sağlayan yeniliklere ilham olmuştur. Dehası ve girişimcilik ruhu, onu tarihin en önemli icatlarına imza atan bir isim haline getirmiştir. (3)
Thomas Edison’un Aldığı Ödüller
Edison hem hayattayken hem de vefatından sonra pek çok ödül almıştır. Ödüllerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Jules Grévy, Üçüncü Fransa Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı olarak görev yaparken, Dışişleri Bakanı Jules Barthélemy-Saint-Hilaire'in önerisi ve Posta ve Telgraf Bakanı Louis Cochery'nin sunumları doğrultusunda Thomas Alva Edison'a "Memur" unvanını verdi. Edison, 10 Kasım 1881 tarihli bir kararnameyle Legion of Honor nişanını aldı. Ayrıca, 1879'da Şövalye ve 1889'da Komutan olarak atandı.
- 1887 yılında, Matteucci Madalyası kazandı. 1890'da İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi üyesi oldu.
- Philadelphia Belediye Meclisi, 1889'da Edison'a John Scott Madalyası'nı layık gördü.
- 1899'da, Franklin Enstitüsünden Edward Longstreth Madalyası ile ödüllendirildi.
- 1904'te, Louisiana Satın Alma Dünya Fuarı'nda Onurlu Danışman Mühendis olarak seçildi.
- 1908'de, Amerikan Mühendislik Dernekleri Birliği John Fritz Madalyası'nı aldı.
- 1915 yılında, Franklin Enstitüsü tarafından insanlığın refahına ve endüstrilerin gelişimine yaptığı keşiflerden dolayı Franklin Madalyası ile onurlandırıldı.
- 1920'de Birleşik Devletler Donanması, Edison'a Donanma Üstün Hizmet Madalyası verdi.
- 1923'te Amerikan Elektrik Mühendisleri Enstitüsü, Edison Madalyası'nı oluşturdu ve Edison bunun ilk alıcısı oldu.
- 1927'de Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine kabul edildi.
- 29 Mayıs 1928'de Kongre Altın Madalyası'nı aldı.
- 1983'te Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, Senato Ortak Kararı uyarınca Edison'un doğum günü olan 11 Şubat'ı Ulusal Mucitler Günü olarak ilan etti.
- Edison, 1997 yılında Life dergisinin özel bir sayısında, icat ettiği ampulün "dünyayı aydınlattığını" belirterek "Son 1000 Yıldaki En Önemli 100 Kişi" listesinde birinci sıraya yerleştirildi. 2005 yılında televizyon dizisi "The Greatest American"da izleyiciler tarafından en büyük on beşinci olarak seçildi.
- 2008'de New Jersey Onur Listesi'ne dahil edildi.
- 2010 yılında Teknik Grammy Ödülü ile onurlandırıldı.
- Edison, 2011'de Girişimci Şeref Yürüyüşü'ne katıldı ve Florida Valisi ve Kabinesi tarafından Büyük Floridian olarak seçildi. (4)
Kaynaklar:
https://www.thomasedison.org (2)
https://www.thomasedison.org/inventions (3)
https://thomasae.weebly.com (4)