Siber Zorbalık Nedir? Nasıl Önlenir?

Siber Zorbalık Nedir? Nasıl Önlenir?

Siber Zorbalık Nedir?

Siber zorbalık, çevrim içi ortamlarda gerçekleştirilen, hedef kişiyi kışkırtmaya, korkutmaya veya utanmasına neden olmaya yönelik davranışlar bütünü olarak tanımlanır. Siber zorbalık internette kişilerin bir arada bulunduğu ortamlarda yaşanır. Bir kişi hakkında yanlış bilgiler yaymak, kişinin utanç verici fotoğraflarını internete yüklemek, tehdit mesajları göndermek, başkasının kimliğiyle uygunsuz mesajlar atmak gibi birçok örnek verilebilir.

 

Siber zorbalığın kapsamına kimi durumlarda yüz yüze zorbalık da karışabilir. Çoğu zaman birlikte gerçekleşse de siber zorbalığın fiziksel olandan önemli bir farkı vardır: Geride dijital izler bırakır. Siber zorbalığın dijital izleri, IP adresi aracılığıyla zorbanın bulunması ve durdurulmasına yardımcı olur.

 

Siber Zorbalığın Nedenleri

Siber zorbalığın birçok nedeni olabilir. Zorbalığı yapan kişinin saldırganca davranmaktan keyif alması, arkadaş grubu arasında saygınlık kazanma isteği, gerçek hayatta yapılamayan saldırgan davranışları sosyal medyada yapma arzusu, kötülük yapan kişilerden sanal ortam üzerinden intikam alma duygusu siber zorbalık nedenleri arasındadır. Aynı zamanda sert görünme isteği, yakalanma riskinin daha az olması, mağdur edilenle yüz yüze görüşmek zorunda olmama ve siber zorbalığın kolay yapılması da nedenler arasında sayılabilir.

 

Siber zorbalık birçok farklı durumla kendini gösterir. Siber zorbalık çeşitleri şu şekildedir:

 

Dışlama: Dışlama çocuğun akranları tarafından yok sayılmasıdır. Kabul edilme ihtiyacı duyan çocuklar için yıkıcı etkisi olabilir.

Saldırma: Sözlü veya yazılı şiddettir ve kişinin onurunu kırabilir.

İfşa: Hedef kişinin kişisel görüntülerinin yayılmasıdır ve kişinin utanç duymasına sebep olabilir.

Kimliğe Bürünme: Başkası adına hesap açıp o kişi gibi davranmaktır. İletişim kurulan kişilerin olumsuz düşünceler edinmesine neden olabilir.

Dedikodu: Kişi hakkında yanlış bilgilerin yayılmasıdır ve kötüleme sonucunda diğer kişilerin yergi dolu davranışlarına maruz kalınabilir.

Kimlik Avı: Kişiyle ilgili gizli bilgileri açığa çıkarmaktır ve güvenlik açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir.

E-posta Tehdidi: Siber zorbanın hedef kişiye tehdit içerikli e-postalar göndermesidir. Bu durum mağdur kişinin korkması, endişelenmesi gibi durumlarla sonuçlanabilir.

Siber Zorbalık Nasıl Önlenir?

Ebeveynler ve öğretmenler çocukların siber zorbalığa maruz kalmamaları için bu sorunun farkında olmalı ve zamanında gereken önlemleri almalılardır. Bilgisayar ve internet kullanımının bu denli yaygın hâle gelmesi siber zorbalığın önlenemeyeceğine olan inancı güçlendirse de siber zorbalıktan korunma yolları hayli fazla. Siber zorbalıktan korunmak için şunları yapabilirsiniz:

 

• Ebeveynler ve öğretmenler konu hakkında bilgilendirilmelidir.

• Çocuklara internetin olumlu ve olumsuz yanlarıyla ilgili eğitim verilmelidir.

• Dijital ortamda örselenen çocuklara grup çalışması yaptırılabilir.

• Siber zorbalığın olumsuz sonuçlarına dikkat çekilmelidir.

• Aileler çocuklarının siber ortamdaki faaliyetlerini onların kişisel haklarına da saygı göstererek takip etmelidir. Örneğin; çocuğun her arkadaşıyla neler yazıştığını takip etmek doğru olmasa da, sakıncalı olabilecek kişilerle yazışıp yazışmadığını aile kontrol etmeli ve gerektiğinde uyarmalıdır. 

• Çocukların olumsuz etkileri bilinen Mavi Balina gibi sakıncalı oyunları oynayıp oynamadığı aile tarafından takip edilmelidir. 

 

Siber zorbalığın önlenmesi ailelerin bilinçlendirilmesiyle başlar. Bunu da en iyi öğretmenler yapabilir. Özellikle internet hakkında velilerin öğretmenlerle iş birliği içinde olması, çocuklara karşı daha özenli ve dikkatli davranışlar göstermeleri açısından önem taşır.

 

Benzer İçerikler