Öğretmenler Mesleki Gelişimlerini Nasıl Sağlayabilir?

Öğretmenler Mesleki Gelişimlerini Nasıl Sağlayabilir?

  • 08.08.2022

Mesleki gelişim, yapılan işin kalitesini artırmak, kişinin kendisine ve çevresine fayda sağlamak için mesleğinde sürekli ilerleme kaydetmesini ifade ediyor. Özellikle insanlarla iletişim halinde olan meslek gruplarında trendleri takip etmek ve kendini geliştirmek oldukça fazla önem taşıyor.

Bu meslek gruplarının en önemlilerinden biri olan öğretmenlerin, mesleki gelişimlerinin göz ardı edilmemesi gerekiyor. Öğretmenlerin öğrettikleri bir kelime, yaptıkları bir etkinlik, kurdukları iletişim geleceği şekillendirecek öğrenciler üzerinde çok büyük etkilere sahip olabiliyor. Bu nedenle öğretmenlerin güncel olanı takip etmeleri, hitap ettikleri jenerasyonu tanımaları, onlara uygun iletişim yöntemlerini ve eğitim metodları benimsemeleri gerekiyor. 

Öğretmenlerin mesleki gelişimi için neler yapılabileceğine dair önerilere yazımızın devamından ulaşabilirsiniz. 

Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi

Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi

Öğretmenlerin, öğrenci üzerindeki etki alanı çok fazladır. Bu etki bireysel ve kitlesel olarak gözlemlenebilir. Bu nedenle öğretmenlerin mesleki gelişime önem vermesi demek, eğitim kalitesinin yükselmesi ve kitlesel olarak bir gelişim gözlemlenmesi anlamına gelir. 

Jenerasyonlar değiştikçe öğrenme metotları da değişir. Öğretmenler de mesleklerini daha iyi icra etmek için buna ayak uydurmaya ihtiyaç duyabilirler. Teknik olarak gelişim göstermeden bu ihtiyacın giderilmesi çok zordur. 

Mesleki gelişim aynı zamanda öğretmenlerin iş hayatında devamlılığı için pozitif itici güçtür. Öğretmenlerin mesleki gelişimi sürekli hale getirmesinin çalışma isteklerinde artışı beraberinde getirdiği gözlemlenmiştir. (1) 

Öğretmen Gelişim Programları

Öğretmen Gelişim Programları

Öğretmenlerin mesleki gelişimleri için hem MEB'in hazırladığı mesleki gelişim programları hem de özel eğitim programları bulunmaktadır. Öğretmenler bu programların detaylarını öğrenerek ihtiyaçlarına uygun olanları tercih edebilirler. Bu alanda ücretli veya ücretsiz programlar mevcuttur. Bu aşamada önemli olan içeriğin kalitesi ve ne kadar yararlı olacağıdır. Program seçerken; ne kadar süredir öğretmenlik yapıldığı, hangi alanda eğitim verildiği, hitap edilen öğrencilerin hangi seviyede olduğu gibi pek çok soru göz önünde bulundurmalıdır.

MEB Mesleki Gelişim Faaliyetleri

T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, personellerin mesleki gelişimine önem verip buna uygun yapılanma ve faaliyetlerde bulunmaktadır. Buna yönelik olarak Mesleki Gelişimi Destekleme Daire Başkanlığı kurulmuştur. Bu gelişim programları hayat boyu öğrenme ilkelerini benimseyerek oluşturmuşlardır. 

Yapılan analizler sonucu iyileştirilmesi gereken ve ihtiyaç duyulan eğitimler belirlenmiştir. MEB tarafından verilen eğitimler şu şekildedir: (2)

  • Göreve İlk Defa Atanan Öğretmenlerin Adaylık Eğitimleri
  • Uzman Eğiticilerin Eğitimleri
  • Üst Görevlere Hazırlama Eğitimleri
  • Alan Değişikliği Yapan Öğretmenlere Yönelik İntibak Eğitimleri
  • Kişisel ve Mesleki Gelişim Eğitimleri
  • Bilgilendirme amaçlı konferans, panel, forum, sempozyum vb. eğitimler
  • Yükseköğretim kurumlarıyla iş birliği içinde öğretmenlere yönelik düzenlenen eğitimler

Bu eğitimlerin yanı sıra uzaktan eğitim çalışmaları, kişisel gelişim eğitimleri ve e-sertifika programları da öğretmenlere sunulur. 

Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA)

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştiren bir diğer platform Öğretmen Bilişim Ağı'dır. Bu ağ üzerinden mesleki gelişim programlarına erişim sağlanır. Oluşturulan Mesleki Gelişim Toplulukları ile öğretmenler arası etkileşimin artırılması hedeflenir. Karşılıklı bilgi ve deneyim aktarımı ile mesleki gelişim amaçlanır. Topluluk aracılığıyla öğretmenler arası iş birliği artırılır. Böylece daha verimli ve üretken bir çalışma ortamı oluşabilir. (3)

Özel Kurs ve Sertifika Programları

Ayrıca ilgi alanlarına ve ihtiyaçlara uygun olarak MEB onaylı özel kurslardan da yararlanılabilir. Eğitim içeriğinin kaliteli olması ve mesleki gelişime katkısı göz önünde bulunarak seçimler yapılmalıdır. 

Öğretmenin Kişisel Gelişim Rehberi

Öğretmenin Kişisel Gelişim Rehberi

Öğretmenlerin gelişim programları kısmının bir diğer ayağı da kişisel gelişimdir. Teknik bilgilerin yanı sıra sosyal beceriler üzerine de çalışmalar yapılmalıdır. Böylece mesleki gelişim desteklenecektir. Yalnızca teknik bilgiler edinmek öğretmenler için yeterli değildir. Bu edinilen bilgilerin öğrencilere doğru şekilde aktarımı sağlanmalıdır. 


Öğrencilerle doğru bağ kurmak ve her anlamda örnek teşkil etmek adına kişisel gelişim önemlidir. Günümüzde kişisel gelişim alanında pek çok ücretsiz yayın ve videoya ulaşmak mümkündür. Önemli olan bilginin kaynağının güvenilirliğinden emin olmaktır. Kişisel gelişim konusunda bilimsel dayanağı olmadan paylaşımlarda bulunan kişilere rastlanabilir. Böylesine önemli bir konuda yanlış yönlendirmelere maruz kalmamak için alanında uzman kişiler takip edilmelidir.

Öğretmenler için Kişisel Gelişim Neden Önemlidir?

Öğretmenler için Kişisel Gelişim Neden Önemlidir?

Değişen zamanla birlikte insan profilleri de değişmektedir. Öğretmen - öğrenci ilişkisinde de sosyal bağı doğru kurmak, jenerasyona uygun dil kullanmak oldukça önemlidir. Bu sebeple öğretmenlerin daha açık görüşlü olmaları ve gelişim programlarında kişisel gelişim çalışmalarına da yer vermeleri gerekir. Kişisel gelişim, öğretmenlerin mesleki gelişimini de destekleyici bir unsurdur.

  • Öğretmenin ufkunu genişletmesi, kendini farklı alanlarda geliştirmesi öğrencilerin gelişimine de katkı sağlanacaktır. Yapılan araştırmalarda kendini sürekli geliştirmeye devam eden öğretmenlerin öğrencilerinin daha başarılı olduğu gözlemlenmiştir. 
  • Öğretmenler, güncel konuları ve trendleri sürekli olarak takip etmelidir. Böylece eğitim metotlarında zamana uygun değişiklikler yapabilir, öğrencilerle kurulan bağı kuvvetlendirilerek daha etkili bir öğrenme için onlara destek olabilirler.
  • Kişisel gelişim çalışmalarının başlıca konusu zaman yönetimidir. Bu alanda kendini geliştiren öğretmenler, günlük planlamaları daha kolay oluşturabilir. Günümüzde pek çok ilgi alanına ve yoğun iş temposuna yetişmek yorucu olsa da doğru bir stratejiyle zamanı yönetmek oldukça kolaydır. 
  • Kişisel gelişim alanında yapılan çalışmalarla birlikte öğretmenlerin bakış açıları genişler. Çevresinde yaşanan akran çatışmalarına, mesleki tartışmalara da daha geniş bir çerçevede bakabilirler. Çatışma yönetimindeki becerileri artan öğretmenler, çalışma alanlarını da aynı şekilde düzenleyebilirler.

Öğretmenlerin Gelişimini Destekleyici Kitaplar

Kişisel gelişimde önemli bir nokta da kitap okumaktır. Hem bilgi dağarcığını hem yetileri besleyen bu etkinlik bir öğretmen için olmazsa olmazdır. Kişisel ve mesleki gelişim sürecinde kitaplardan bolca yararlanılabilir.

40 öğretmen ve 130 akademisyen ile birlikte yapılan araştırma sonucu öğretmenlerin gelişimi için önerilen bazı kitapları sizler için derledik. (4)

Beyaz Zambaklar Ülkesi - Grigory Petrov

Yalnızca öğretmenler için değil, herkesin mutlaka okuma listesinde yer alması gereken bu kitap, Mustafa Kemal Atatürk döneminde Türkçe'ye çevrilmiştir. Kendisi okuyup çok etkilenmiş ve o dönem tüm okul müfredatlarına dahil etmiştir. Eser, olumsuz şartlar içerisinde bulunan Finlandiya halkının mücadelesini konu alır.

Öğretmen - Frank Mccourt

Yazar, bu kitabında öğretmenlik deneyimini paylaşmaktadır. Dünyadaki tüm öğretmenlere bu kitabı adadığı söyleyen Frank Mccourt samimi bir üslupla hayatını ve öğrencileriyle anılarını aktarmaktadır.

Başarısızlığın Olmadığı Okul - William Glasser

Kitapta öğrencilerin arasındaki iletişimin ve düşünme becerilerinin gelişiminin öneminden bahsedilmektedir. Eğitim sistemindeki bu değişiklikle toplumsal sorumluluklar, sorun çözme ve sosyal konularda daha etkili olunacağını savunulmaktadır. 

Duygusal Zeka - Daniel Goleman

Zeka kavramına farklı bir yaklaşım sunan psikolog Daniel Goleman, akademik zeka (IQ) yerine duygusal zekanın (EQ) önemli olduğunu fikrindedir. Bu kitabında duygusal zekayı tanımlar, neden daha önemli olduğuna, kişinin hayatında olumlu ve olumsuz ne gibi etkileri olabileceğine değinir. 

Eğitim Üzerine - Immanuel Kant

Alman felsefesinin kurucularından Immanuel Kant, fikirleriyle pek çok konuya öncülük etmiştir. Eserleri üzerinden asırlar geçmesine rağmen güncelliğini korumaktadır. Disiplin ve düşünmenin öneminden bahseden Kant, disiplinden yoksun kişilerin belirli bir hedef doğrultusunda ilerleyemeyeceğini, geçici hevesler peşinden koşacağını savunur. Bu nedenle çocuklara erken yaşta disiplin öğretilmelidir. Yalnızca öğretmenlerin değil, ebeveynlerin de okumasında fayda olan bir kitaptır. 

Geleceği şekillendiren öğretmenlerin, hem eğitim ve müfredat alanındaki yenilikleri takip etmeleri hem de öğrencilerine örnek olmaları adına, mesleki ve kişisel gelişimlerine önem vermelerinde fayda vardır. Öğretmenler daima güncel konuları takip etmeli, bol bol araştırmalı, mesleklerine dair yeni çıkan metodları ve eğitimleri gözden geçirmelidir.

Kaynakça

https://dergipark.org.tr  (1)

https://oygm.meb.gov.tr   (2)

https://www.oba.gov.tr/kategori/mesleki-gelisim   (3)

https://dergipark.org.tr/  (4)

Benzer İçerikler