ALES Nedir? ALES'e Kimler Girebilir?

ALES Nedir? ALES'e Kimler Girebilir?

  • 03.03.2023

Açılımı, Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı olan ALES yüksek lisans, doktora gibi lisansüstü eğitim programları ve akademik kadrolara başvuruda ilgili kurumların başvuru sahiplerinden sonucunu istediği yeterlilik sınavlarından biridir. 

Siz de hedeflerinize ulaşmak için ALES’e girmeyi düşünüyorsanız, gelin birlikte bu sınav hakkındaki tüm detaylara bir göz atalım.

ALES’e Kimler Girebilir?

Üniversitelerin lisans bölümlerinde öğrenimine devam eden ya da mezun olmuş herkes ALES için başvuru yapabilir. Lisansüstü eğitime devam etmeyi düşünen öğrencilerin yüksek lisans ya da doktora programlarına başvuru aşamasında, başvuru yapacakları üniversiteye sunmaları gereken evraklardan biri olan ALES sonuç belgesini, ALES’e girerek edinmeleri gerekir.

Lisansüstü eğitim devam ederken ya da bittikten sonra üniversitelerde açılan kadrolara başvuru yapmak için de ALES puan yeterliliği gerekebilir. Bu durum başvurulacak kadro ve üniversite taleplerine göre değişkenlik gösterebilir. Bunun yanında bazı yurt dışı lisansüstü eğitim programlarına katılmak isteyen öğrencilerden de ALES puanı istenebilir.

ALES Ne Zaman?

ALES Ne Zaman?

ALES, yılda üç kez olmak üzere ÖSYM tarafından açıklanan tarihlerde gerçekleştirilir. 2017 yılından bu yana e-ALES yapılmadığı bilinmektedir. ALES sınavı yüz yüze yapılan ve katılımcının bizzat sınav yerine giderek girmesi gereken bir sınavdır.

ALES/1 kesin tarihler ÖSYM tarafından açıklanacak olmakla birlikte genellikle mart-nisan aylarına denk gelecek şekilde gerçekleşir. ALES/2 yaz aylarında gerçekleşen genellikle ağustos ayında gerçekleşen sınavdır. ALES/2 ise kasım-aralık aylarına denk gelen ilgili yılın son sınavıdır. 

ALES 2023 Başvuru ve Sınav Tarihleri

2023 yılında yapılacak ilk ALES için başvuru tarihleri 22 Şubat-01 Mart 2023 olarak açıklanmıştır. Bu sınava geç başvuru tarihleri ise 10-13 Mart 2023 olarak belirlenmiştir. Bu yılın ilk ALES’i 16 Nisan 2023 Pazar günü yapılacaktır. (1)

İkinci ALES için başvuru tarihleri 04-10 Temmuz 2023 ve geç başvuru tarihi 19 Temmuz 2023’tür. İkinci sınav 20 Ağustos 2023 Pazar günü gerçekleştirilecektir.

19 Kasım 2023 Pazar günü yapılacak yılın üçüncü ve ALES’i için başvurular 29 Eylül-09 Ekim tarihleri arasında alınacaktır. Geç başvuru tarihi 17 Ekim 2023’tür.

ALES Başvurusu Nasıl Yapılır?

ALES 2023 başvuru tarihleri ve şartları ÖSYM tarafından açıklanır. ALES başvurusu yapabilmek için ÖSYM aday işlemleri sisteminde kayıtlı olmanız gereklidir. Ayrıca sitedeki fotoğraf son altı ay içerisinde güncellenmiş olmalıdır. Eğer eski fotoğrafınız varsa size en yakın ÖSYM başvuru merkezleri ya da Merkez Sınav Koordinatörlüğü şubelerine giderek sistem güncellemenizi yapabilirsiniz. ÖSYM aday işlemleri sisteminin güncellenmesinin ardından internet üzerinden ALES başvuruları yapılabilir. Açıklanan başvuru tarihlerinde ilgili bankalara sınav ücretinin yatırılmasının ardından sitemdeki başvuru tamamlanabilir. 

ALES ücreti her dönem açıklanan başvuru tarihleri sayfasında belirtilen tutar kadardır. Bu tutarın ödemeleri yine başvuru açıklamaları sayfasında bildirilen bankalara internet bankacılığı veya ATM ödemeleri yoluyla gerçekleştirilebilir. Başvuru tamamlansa bile, sınav ücreti belirtilen başvuru tarihleri süresi içerisinde ilgili bankalara yatırılmazsa aday öğrencinin başvurusu geçersiz sayılır. Dolayısıyla sınav giriş belgesi çıkmaz. 


ALES başvuruları tamamlandıktan sonra sınav tarihine kadar çıkacak olan sınav giriş belgesinin basılı temin edilmesi gerekir. ALES giriş belgesi sınava katılacağınız yerin adresini, salon ve sıra bilgilerinizi içeren evraktır. Bu evrak olmadan tüm başvuru işlemlerinizi tamamlamış olsanız dahi sınava giremezsiniz. Ayrıca sınava girerken kimliğinizin de yanınızda olması şarttır. Sınava katılım koşullarını ifade eden yasak ve gereklilikler sınav giriş belgesinde ifade edilir. ALES sınav tarihinden önce sınav giriş belgenizi detaylı bir şekilde incelemeniz önemlidir.

ALES Konuları Nelerdir?

ALES Konuları Nelerdir?

ALES sözel ve sayısal olmak üzere iki bölümden oluşur. Her bölümde 50 soru ile toplamda 100 soru bulunur. ALES Sözel bölümde:

  • Sözcükte anlam
  • Cümlede anlam
  • Parçada anlam
  • Cümle tamamlama
  • Metin tamamlama
  • Kesin yargıya ulaşma
  • Düşünce akışını bozan ifadeyi bulma
  • Parçada anlam bütünlüğü sağlama 
  • Sözel mantık konularından oluşan sorular sorulmaktadır.

ALES Sayısal bölüm ise:

  • Temel matematiksel işlemler
  • Matematiksel ilişkilerden yararlanma
  • Tekli, ikili ve üçlü problemler
  • Geometri
  • Sayısal mantık konularındaki bilgiyi ölçen sorulardan oluşur. 

ALES, toplamda 100 soru için 150 dakika süresi olan bir sınavdır. Eşit ağırlık, sözel ve sayısal olmak üzere üç bölüm öğrencileri de bu sınava girebilirler. Sorular ve puan dağılımları aynı olmakla birlikte alınan puan bölüme göre hesaplanır. Sınav sonuç belgenizde her üç bölümden de aldığınız puanın karşılığını görmeniz mümkündür. ALES’ten alınan puanın geçerlilik süresi son yapılan düzenlemelerle birlikte beş yıla kadar uzatılmıştır. Yüksek lisans, doktora ve akademik kadro başvuruları için beş yıllık süre içinde alınan puan kullanılabilir.

ALES’e Nasıl Hazırlanmak Gerekir?

ALES 2023 yılında gerçekleşecek sınavlar için planlı ve programlı bir şekilde çalıştığınız takdirde yüksek puan almanız veya mevcut puanınızı yükseltmeniz mümkündür. Sınava hazırlık sürecinde, daha önceki sınavlarda çıkmış soruları, sınav ortamındaymış gibi süre tutarak çözebilirsiniz. Böylelikle hem süre kontrolünüzü hem de eksik olduğunuz konuları tespit etme olanağına sahip olursunuz. 

ALES’e çalışmak için gerçekleştirdiğiniz sınav simülasyonunun ardından eksik olduğunuz konuları tespit ederek bir liste yapabilirsiniz. Konu anlatımlı ALES kitaplarından ve sınava hazırlık videolarından destek alabilirsiniz. Çalıştığınız konuların ardından vakit kaybetmeden konuyla ilgili çıkmış sorular çözmeniz konunun pekişmesini sağlar. 

ALES konu çalışmanız bittikten sonrasında sınav tarihine kadar deneme çözmeniz hem konuları tam anlamıyla anlamanızı hem de süre yönetiminde uzmanlaşmanızı sağlar. Deneme çözerken yanlış yaptığınız sorular üzerinden kısa tekrarlar yapmak da doğru soru oranınızı artırmanıza yardımcı olabilir. Eş zamanlı olarak deneme sınavı çözerek ve kısa konu tekrarları yaparak, ALES mantığına aşina olabilir, böylelikle gerçek sınav tarihinde heyecanlanma ihtimalinizi de en aza indirebilirsiniz.

Özetlemek gerekirse ALES için hazırlanırken düzenli olarak çalışmanız yüksek puan alabilmeniz için yeterlidir. Sayısal ve sözel derslerdeki temeliniz ne kadar sağlamsa, sınava hazırlanma süreniz de o denli kısalır ve soru çözümü pratiklerine daha fazla vakit ayırabilirsiniz.

Sınava hazırlanırken dikkat etmeniz gereken en önemli unsur sınav kaygısına yenik düşecek kadar kendinizi zorlamamanızdır. Planlı bir şekilde çalışmanın yanı sıra kendinize, hobilerinize de vakit ayırmanız, psikolojik ve fiziksel sağlığınızı korumanız açısından önem arz eder. Sınav tarihi yaklaştıkça çalışma periyodlarınızı kısaltarak fiziksel egzersizlere vakit ayırmanız faydalı olabilir. Sınav öncesindeki günlerde yoğun konu tekrarı yapmamanız tavsiye edilir. Son olarak, tekrarlayan kaygı dolu düşüncelere kapılmanız halinde yakınlarınızdan ve uzmanlardan destek almayı ihmal etmeyin.

Yüksek Lisans ve Doktora için ALES Puanları Kaç Olmalıdır?

Yüksek lisans başvurularında ALES puan türü bölüme göre değişkenlik göstermekle birlikte en az 55 puan zorunluluğu bulunur. Doktora seviyesinde ise bu puan zorunluluğu en az 60 puandır. 

Yüksek lisans ve doktora programlarına başvuruda ALES puanının yüzde 60’lık kısmı alınır. Sıralamaya girebilmeniz için yabancı dil puanınızın yüzde 10’u ve lisans mezuniyet ortalamanızın %30’u baz alınarak başvuru puanınız hesaplanır. Dolayısıyla ALES puanları ne kadar yüksek olursa başvuru yaptığınız bölümde asil sıralamasına girmeniz o kadar kolaylaşır. 

ALES Yüksek Lisans Esnasında Yenilenebilir mi?

Yüksek lisans eğitimini akademik kariyer basamaklarının bir gerekliliği olarak yapıyorsanız aynı esnada akademik kadro ilanlarına da başvuru yapabildiğinizi bilmenizde fayda var. Üniversiteler kimi zaman araştırma görevlisi kadrolarını açarken başvuru koşullarına “yüksek lisans yapıyor olmak” şeklinde koşullar ekleyebilirler. Dolayısıyla bölümünüzün bulunduğu üniversite sayfalarının duyurularını ya da akademik kadro ilanlarının güncel olarak ilan edildiği sayfaları takip edebilirsiniz. 

Yüksek lisans ve doktora eğitiminiz esnasında ALES’e girmenizin önünde herhangi bir engel yoktur. Lisansüstü eğitimde öğrenciyken veya mezun olduktan sonra ALES’e girerek puanınızı yenilemeniz mümkündür. Girdiğiniz sınavlardan aldığınız puanların her biri beş yıl geçerliliğe sahiptir. Yeni girdiğiniz ALES’ten mevcut sınav puanınızdan düşük puan almanız halinde, ALES puanlarınız arasındaki en yüksek puanınız dikkate alınır ve geçerliliği beş yıl dolana kadar devam eder. 

Kaynak

https://www.osym.gov.tr  (1)

Benzer İçerikler