Türkiye Hangi Yarım Kürede Yer Alır?

Türkiye'nin Coğrafi Konumu

Türkiye, coğrafi olarak hem Asya hem de Avrupa kıtalarında yer alan bir ülke olup, bu özelliğiyle dünya üzerindeki en stratejik konumlardan birine sahiptir. Topraklarının büyük bir bölümü Anadolu Yarımadası'nda (Asya kıtası), küçük bir kısmı ise Trakya bölgesinde (Avrupa kıtası) bulunur. Türkiye’nin yüz ölçümünün yaklaşık %97’si Asya kıtasında, %3’ü ise Avrupa kıtasında yer almaktadır. Bu özel konum, Türkiye'yi hem doğu hem de batı medeniyetleri arasında bir köprü haline getirmiştir.

Türkiye, 36° - 42° kuzey enlemleri ile 26° - 45° doğu boylamları arasında yer almaktadır. Bu enlem ve boylam aralıkları, ülkenin coğrafi özelliklerini belirlemede önemli bir faktördür. Türkiye, kuzeyde Karadeniz, batıda Ege Denizi ve güneyde Akdeniz ile çevrili olup, üç tarafı denizlerle kaplı bir yarımada ülkesidir. Ayrıca doğusunda Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan (Nahçıvan Özerk Bölgesi) ve İran; güneyinde Irak ve Suriye; batısında ise Yunanistan ve Bulgaristan ile kara sınırlarına sahiptir.

Türkiye'nin bu coğrafi konumu; iklim çeşitliliği, tarımsal üretim ve ekonomik faaliyetler üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Örneğin, kuzey bölgelerinde Karadeniz iklimi hakimken, iç kesimlerde karasal iklim, güneyde ise Akdeniz iklimi görülmektedir. Aynı zamanda Türkiye, doğu ile batı arasında bir geçiş noktası olması sebebiyle tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır.

Türkiye Hangi Yarım Kürede Yer Alır?

Türkiye, kuzey yarım kürede yer almaktadır. Ekvator çizgisinin kuzeyinde, 36° - 42° kuzey enlemleri arasında bulunan Türkiye, coğrafi konumu gereği kuzey yarım kürenin iklimsel ve mevsimsel özelliklerine sahiptir. Dünya, ekvator çizgisi tarafından iki yarım küreye ayrılır. Türkiye’nin bulunduğu konum, onu kuzey yarım küredeki ülkeler arasına dahil eder.

Bu konumun Türkiye üzerindeki en önemli etkilerinden biri, mevsimlerin kuzey yarım küredeki genel kurallara uygun olarak yaşanmasıdır. Örneğin:

• Kış ayları Aralık, Ocak ve Şubat aylarında yaşanır.
• İlkbahar Mart, Nisan ve Mayıs aylarında kendini gösterir.
• Yaz ayları Haziran, Temmuz ve Ağustos dönemindedir.
• Sonbahar ise Eylül, Ekim ve Kasım aylarını kapsar.

Ayrıca kuzey yarım kürede bulunan Türkiye’de güneş ışınlarının geliş açısı yıl boyunca değişkenlik gösterir. Yaz aylarında güneş ışınları daha dik açıyla gelirken, kış aylarında daha eğik bir açıyla düşer. Bu durum, mevsimlerin belirgin bir şekilde hissedilmesine sebep olur. Özellikle 21 Haziran’da yaz gündönümü, 21 Aralık’ta ise kış gündönümü yaşanır.

Türkiye’nin kuzey yarım kürede yer almasının bir diğer önemli sonucu, kuzey yarım küredeki diğer ülkelerle benzer iklim ve tarımsal özellikleri paylaşmasıdır. Örneğin; tahıl tarımı, meyve ve sebze üretimi, kuzey yarım küredeki ülkelerin çoğunda olduğu gibi Türkiye’de de önemli bir yer tutar. Aynı zamanda kuzey yarım kürede bulunan ülkeler gibi Türkiye'de de kuzeye gidildikçe soğuk iklim, güneye inildikçe daha sıcak iklim görülür.