Kâr Zarar Problemleri Konu Anlatımı

Kâr Zarar Problemleri Konu Anlatımı

  • 04.12.2024

TYT matematik konularından biri olan kâr zarar problemleri günlük hayatta ticaret yaparken kullanılır. Bu tarz sorularında bulunan belirli terminolojileri öğrenerek sözel ifadeleri matematiksel olarak denkleme dönüştürebilirsiniz.

Kâr Zarar Problemleri Örnek Soru ve Çözümler

Kâr zarar problemleri içerisinde bir ürünün maliyeti, satış fiyatı, etiket fiyatı, kar-zarar durumu gibi terimler kullanılır.

 

  • Satış fiyatı=Maliyet+kâr

 

Satıcı eğer bir ürünü b liraya alır ve a liraya satışa sunarsa b: alış fiyatı, a: satış fiyatı olur. Eğer;

 

  • b>a ise satıcı ZARAR eder.
  • b<a ise alıcı KÂR elde eder denilir.

 

Bu bilgilere dayanarak gündelik kâr zarar problemleri üzerinden konuyu pekiştirebilirsiniz.

 

Örnek 1: Dicle bir kalemi 5 liradan alıyor ve 7 liradan Asude’ye satıyor. Bu durumda Dicle Asude’ye iki kalem satarsa toplam kâr durumu kaç olur?

 

Çözüm: Kalem 5 lira idi. 7 liraya satınca, 1 kalemden 7-5=2 lira kar elde edilir. Eğer iki kalem satılırsa 2x2=4 lira kalemlerin toplam kâr miktarıdır.

 

Örnek 2: Dilşah iki kutu çikolataya 100 lira ödüyor. Aradan 3 ay geçiyor ve Dilşah bir kutu çikolatayı 20 liraya satıyor. Bu duruma göre Dilşah bir kutu çikolatadan kaç lira zarar eder?

 

Çözüm: 2 kutu çikolata 100 lira ise 1 kutu çikolata 50 lira olur. Dilşah 1 kutuyu 20 liraya sattığına göre 50-20=30 lira zarar eder.

 

Örnek 3: Maliyeti 200 lira olan bir trençkot %5 kârla kaç liraya satılır?

 

Çözüm:

 

  • Kar = 200.5/100=10 olur.
  • Satış fiyatı= kâr + maliyet
  • Satış = 10+200
  • =210 liraya trençkot satılır.

 

Örnek 4: Menüsünde bulunan hamburger fiyatlarında %20’lik bir indirim yapan işletme günlük siparişlerinde %30’luk artış tespit ediyor. Bu bilgiye göre bu işletmenin hamburger satışlarından elde ettiği gelirin durumu ne olur?

 

Çözüm:

 

  • İlk olarak hamburgerin fiyatı 100 TL ve günlük satışlar 100 olsun.
  • Eğer %20’lik bir indirim yapılıyorsa; 100.20/100=20 lira indirim yapılır. 100-20 =80 hamburgerin indirimli fiyatı olur.
  • Bu indirim sonrasında hamburger siparişlerinde %30’luk artış gözleniyorsa; 100.30/100=30 hamburger daha satılır. 100+30=130 yeni günlük satış miktarı olur.
  • İlk durumda 100.100=1000 toplam kazanç, ikinci durumda ise 80.130=1040 yeni toplam kazanç olur.
  • Son durumda bu işletmenin yapmış olduğu indirim sayesinde ilk kazanç değerine göre 40 lira daha fazla gelire ulaştığı gözlenir.
  • 1040-1000=40 şeklinde hesaplanır.

 

Örnek 5: Manav işiyle uğraşan manavcı, muzun tanesini %15 kârla 120 liraya, avakadonun tanesini ise %5 kârla 80 liraya satıyor. Bu bilgilere göre, manavcının muz ve avakadodan toplam kârı kaç lira olur?

 

Çözüm:

 

  • Muzun tanesini %15 karla 120 liraya satıyorsa kar etmeden önceki maliyet fiyatını bulalım.
  • 120.15/100=18 elde edilir.
  • O halde kar miktarı 18 liradır. O halde satıcı muzun tanesinden 18 lira kar elde ediyor.
  • Avakadonun tanesi %5 karla 80 liraya satılıyorsa; 80.5/100= 4 olur.
  • O halde avakadonun tanesinden de 4 lira kar elde edilir.
  • Soruda muz ve avakodunun 1 adetinden toplam ne kadar kar elde edildiğini soruyor. 18+4 = 22 lira kar elde edilir.

 

Örnek 6: Etiket fiyatı 1500 lira olan bir elbisenin indirimli şekilde satışlarda 920 liraya satılılıyor. Bu durumda maliyet fiyatında %20 daha az kar elde edildiği gözleniyor. Buna göre, elbisenin maliyet fiyatını bulunuz.

 

Çözüm:

 

Maliyet fiyatı: x

Etiket fiyatı: 1500

Satış fiyatı: 920

 

  • Soruda 1500 lira olan etiket fiyatlı ürün 920 liraya satılıyorsa 1500-920 =580 lira daha az kar elde edildiği görülür.
  • 580 lira az kar edildiğinde bu oranın %20 olduğu soruda verilir. O halde %20 az kar =580 lira ise ürünün %100 az kar = ? (Maliyet fiyatı bir ürünün % 100 karsız olduğu fiyattır.)
  • İçler dışlar çarpımı yaparak 2900 lira olduğu bulunur. O halde elbisenin fiyatı 2900 lira imiş.

 

Örnek 7: Bir ülkede yıllık enflasyonun %70 olduğu biliniyor. Memur maaşlarına ise %10 zam uygulanıyor. Buna göre, bir yılın sonunda bir memurun alım gücü yüzde kaç azalır?

 

Çözüm: Bir memurun maaşı enflasyondan önce 1000 lira ve satın almak istediği ürünün fiyatı 10 lira olsun. O halde bu memur tüm maaşıyla 10 liralık bir üründen 100 adet alabilir.

 

Maaş: 1000

Ürün fiyatı: 10

Alım Gücü: 100 olur.

 

  • Eğer maaşlara %70 zam yapılırsa 1000. 70/100= 700 lira eklenir. Yeni maaş 1700 lira olur.
  • Enflasyon ise %10’e çıkarsa ürün fiyatı 10.10/100= 1 lira artacaktır.

 

Yeni değerler;

Maaş: 1700 

Ürün fiyatı: 11 

Alım Gücü: 154,5 şekilde olur.

 

  • O halde alım gücünün artışı yüzdesi x olsun, 100+100. x100= 154,5
  • x değeri 54,5 olarak bulunur.

 

Not: Enflasyon, bir malın maliyetinde artan fiyata denir. Yani malın ham haline eklenen ücreti ifade eder. Bu durumda da fiyatlarda yaşanan artışlar alım gücünü azaltır. Maaşlara yapılan zamlar ise enflasyona karşı yapılan önlemlerden biridir.