İkinci Dünya Savaşı, dünya genelinde geniş bir coğrafi alana yayılan, çok sayıda cephede gerçekleşen karmaşık bir çatışmalar dizisidir. Bu savaş; farklı kıtalarda, çeşitli stratejik ve taktiksel yaklaşımlar ile yürütülmüş ve her cephede ayrı bir tarih yazılmıştır. Avrupa, Afrika, Asya ve Pasifik'te farklı cephelerde süren çatışmalar, savaşın gidişatını belirlemiş ve nihai sonucunu şekillendirmiştir. YKS’ye yönelik bu konu anlatımında İkinci Dünya Savaşı'nın cephelerini, bu cephelerde yaşanan önemli olayları ve cephelerin savaşın genel seyrine olan etkilerini ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.
İçindekiler
Doğu Cephesi
Doğu Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nın en büyük ve en kanlı cephelerinden biriydi. Almanya ile Sovyetler Birliği arasında geçen bu cephe, milyonlarca askerin ve sivilin hayatını kaybetmesine yol açtı ve savaşın seyrini belirleyen birçok önemli muharebeye sahne oldu.
Barbarossa Harekatı (22 Haziran 1941)
Adolf Hitler, Sovyetler Birliği'ni işgal etmek için Barbarossa Harekatı adını verdiği büyük bir saldırı planı hazırladı. 22 Haziran 1941'de yaklaşık 3 milyon Alman askeri ve müttefikleri, 3.000 tank ve 2.500 uçakla Sovyet topraklarına saldırdı. Harekat, üç ana grup üzerinden gerçekleştirildi:
- Kuzey Ordusu Grubu: Leningrad'a yöneldi.
- Merkez Ordusu Grubu: Moskova'ya doğru ilerledi.
- Güney Ordusu Grubu: Kiev ve Ukrayna'ya doğru ilerledi.
Alman kuvvetleri, Sovyet savunmasını hızla kırarak büyük ilerlemeler kaydetti. Binlerce Sovyet askeri esir alındı ve büyük miktarda Sovyet ekipmanı imha edildi. Ayrıca Minsk ve Smolensk gibi şehirler hızlıca Almanların eline geçti.
Kiev Muharebesi (1941)
Almanlar, Kiev'i kuşattı ve Sovyet savunmasını kırarak şehri ele geçirdi. Bu muharebe, Sovyetler için büyük bir kayıp oldu ve yüz binlerce Sovyet askeri esir alındı.
Kiev'in düşmesi, Almanların Güney Ordusu Grubu'nun Ukrayna'da daha fazla ilerlemesine olanak sağladı.
Moskova Muharebesi (1941-1942)
Barbarossa Harekatı'nın nihai hedeflerinden biri Moskova'ydı. Alman Merkez Ordusu Grubu, Moskova'ya doğru ilerledi ve Ekim 1941'de Moskova önlerine ulaştı. Ancak kışın yaklaşması ve Sovyet direnişinin sertleşmesiyle Alman ilerleyişi durduruldu. Sovyetler, General Georgi Jukov komutasında büyük bir karşı saldırı başlattı.
Almanlar, Moskova önlerinden geri çekilmek zorunda kaldı. Bu, Almanların ilk büyük yenilgilerinden biri oldu ve Doğu Cephesi'nde uzun sürecek bir savaşın işaretiydi.
Stalingrad Muharebesi (1942-1943)
Almanlar, 1942 yazında Stalingrad'ı ele geçirmek için büyük bir saldırı başlattı. Stalingrad, Volga Nehri üzerinde stratejik bir konuma sahipti ve Almanlar için önemli bir hedefti. Şiddetli sokak savaşları yaşandı ve her iki taraf da ağır kayıplar verdi. Sovyetler, şehirdeki savunmayı kararlılıkla sürdürdü.
Sovyetler, Kasım 1942'de büyük bir karşı saldırı başlattı (Uranüs Harekatı) ve Alman 6. Ordusu'nu kuşattı. Almanlar, 1943'ün başlarında teslim olmak zorunda kaldı. Stalingrad Muharebesi, Doğu Cephesi'nde bir dönüm noktası oldu ve Sovyetler Birliği'nin stratejik üstünlüğü ele geçirmesine yol açtı.
Kursk Muharebesi (1943)
Kursk Muharebesi, tarihin en büyük tank muharebesi olarak bilinir. Almanlar, Sovyet savunma hatlarını kırarak Kursk çıkıntısını kuşatmayı hedefledi. Sovyetler, Alman saldırısına hazırlıklıydı ve derin savunma hatları oluşturmuştu.
Almanlar, Sovyet direnişini kıramadı ve büyük kayıplar verdi. Kursk Muharebesi, Almanların Doğu Cephesi'ndeki son büyük saldırısıydı ve Sovyetler'in stratejik inisiyatifi tamamen ele geçirmesine neden oldu.
Leningrad Kuşatması (1941-1944)
Alman ve Fin kuvvetleri, Leningrad'ı kuşattı ve şehirde büyük bir açlık ve yıkıma neden oldu. Kuşatma, yaklaşık 900 gün sürdü ve milyonlarca insanın hayatına mal oldu.
Sovyetler, 1944'te kuşatmayı kırmayı başardı. Leningrad Kuşatması, savaşın en uzun ve en yıkıcı kuşatmalarından biri olarak tarihe geçti.
Sovyetlerin Karşı Taarruzları (1944-1945)
1944'te Sovyetler, büyük çaplı taarruzlar başlattı ve Almanları geri püskürttü.
- Bagration Harekatı: Sovyetler, Belarus'ta büyük bir taarruz başlatarak Alman Merkez Ordusu Grubu'nu yok etti.
- Vistül-Oder Taarruzu: Sovyetler, Polonya'yı kurtararak Almanya'nın doğu sınırlarına ulaştı.
- Berlin Muharebesi (1945): Sovyetler, Almanya'nın başkenti Berlin'e saldırdı ve şehri ele geçirdi.
Sovyetler Birliği, Doğu Cephesi'nde büyük bir zafer kazandı ve Avrupa'nın doğusunu Nazi işgalinden kurtardı. Berlin'in düşmesi, İkinci Dünya Savaşı'nın Avrupa'daki sonunu getirdi.
Batı Cephesi
Batı Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nda Avrupa'daki önemli savaş alanlarından biri olup Müttefik Devletler ile Almanya arasındaki büyük çatışmalara sahne olmuştur. Bu cephedeki olaylar, savaşın seyrini ve sonucunu derinden etkilemiştir.
Polonya'nın İşgali (Eylül 1939)
Almanya, 1 Eylül 1939'da Polonya'ya saldırarak İkinci Dünya Savaşı'nı başlattı. Polonya, kısa sürede Alman kuvvetleri tarafından işgal edildi.
Polonya'nın işgali, İngiltere ve Fransa'nın Almanya'ya savaş ilan etmesine yol açtı. Ancak Batı Cephesi'nde 1940 yılına kadar büyük bir çatışma yaşanmadı.
Norveç ve Danimarka'nın İşgali (Nisan 1940)
Almanya, 9 Nisan 1940'da Norveç ve Danimarka'yı işgal etti. Bu saldırılar, Almanya'nın Kuzey Denizi'ndeki stratejik üstünlüğünü pekiştirdi.
Norveç ve Danimarka'nın işgali, Batı Avrupa'da Almanya'ya karşı direnişin zayıflamasına neden oldu.
Fransa ve Benelüks Ülkelerinin İşgali (Mayıs 1940)
Almanya, 10 Mayıs 1940'da Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'a saldırarak Batı Cephesi'nde büyük bir taarruz başlattı. Blitzkrieg (yıldırım savaşı) taktikleri kullanarak hızlı ve etkili bir şekilde ilerlediler.
Dunkirk Tahliyesi (Mayıs-Haziran 1940): Almanların hızlı ilerleyişi karşısında İngiliz ve Fransız kuvvetleri Dunkirk'e çekildi. Burada, yaklaşık 338.000 Müttefik askeri, İngiltere'ye tahliye edildi.
Fransa'nın Düşüşü (Haziran 1940): Paris, 14 Haziran 1940'da Almanların eline geçti ve Fransa, 22 Haziran 1940'da teslim oldu. Vichy Hükümeti kuruldu ve Almanya'ya işbirlikçi bir yönetim oluşturuldu.
İngiltere Savaşı (1940-1941)
Almanya, İngiltere'yi hava saldırıları ile işgal etmeye çalıştı. Luftwaffe, İngiltere'nin hava üslerini ve sanayi bölgelerini hedef aldı. İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF), Alman hava saldırılarına karşı başarılı bir savunma gerçekleştirdi. Radar teknolojisi ve pilotların cesareti, İngiltere'nin direnişinde önemli rol oynadı.
Almanya, hava üstünlüğünü elde edemedi ve İngiltere'yi işgal edemedi. Bu, müttefikler için önemli bir moral zaferi oldu.
Normandiya Çıkarması (6 Haziran 1944)
Müttefikler, Fransa'nın Normandiya kıyılarına büyük bir çıkarma operasyonu gerçekleştirdi. Bu operasyon, Overlord Harekatı olarak bilinir. Müttefik kuvvetler; Utah, Omaha, Gold, Juno ve Sword adlı beş farklı sahil bölgesine çıkarma yaptı. Çıkarma, geniş çaplı hava ve deniz desteğiyle desteklendi.
Normandiya Çıkarması, müttefiklerin Batı Avrupa'da ikinci bir cephe açmasına ve Almanya'ya karşı doğrudan saldırı başlatmasına olanak sağladı. Çıkarma, büyük bir başarıyla sonuçlandı ve müttefik kuvvetler Normandiya'da sağlam bir köprübaşı oluşturdu.
Fransa'nın Kurtuluşu (1944)
Müttefik kuvvetler, Normandiya'dan hızla ilerleyerek Fransa'nın iç bölgelerine doğru ilerledi. 25 Ağustos 1944'te Paris, Müttefik kuvvetler tarafından kurtarıldı.
Market Garden Harekatı (Eylül 1944): Müttefikler, Hollanda'da büyük bir hava indirme operasyonu başlattı. Ancak Arnhem'de Alman direnişi nedeniyle harekat tam bir başarıya ulaşamadı.
Fransa'nın büyük bir kısmı Alman işgalinden kurtarıldı. Müttefikler, Batı Avrupa'da stratejik üstünlüğü ele geçirdi.
Ardennes Taarruzu (Bulge Muharebesi) (1944-1945)
Almanlar, 16 Aralık 1944'te Ardennes Ormanları'nda sürpriz bir saldırı başlattı. Bu saldırı, Batı Cephesi'ndeki son büyük Alman taarruzu oldu. Müttefik kuvvetler, özellikle Bastogne'da Alman saldırısına karşı güçlü bir direniş gösterdi. General George Patton'un Üçüncü Ordusu, Alman ilerleyişini durdurmak için hızlı bir şekilde harekete geçti.
Almanlar, ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldı. Ardennes Taarruzu, Alman savaş makinesinin son büyük çabasıydı ve başarısız oldu.
Almanya'nın Düşüşü ve Savaşın Sonu (1945)
Müttefik kuvvetler, Mart 1945'te Ren Nehri'ni geçti ve Almanya'nın batısına doğru hızla ilerledi. Sovyetler Birliği, Doğu Cephesi'nde Berlin'e saldırırken; Batı Cephesi'ndeki Müttefikler, Almanya'nın batısını işgal etti.
Almanya, 7 Mayıs 1945'te müttefiklere kayıtsız şartsız teslim oldu. Bu, Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'nın sonunu getirdi.
Batı Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nın kaderini belirleyen önemli muharebelere sahne olmuştur. Blitzkrieg taktikleri ile hızlı bir şekilde ilerleyen Alman kuvvetleri, Fransa'yı işgal etti ve İngiltere'ye karşı hava saldırıları düzenledi. Ancak müttefik kuvvetlerin direnişi ve stratejik planlaması, savaşın gidişatını değiştirdi. Normandiya Çıkarması ve ardından gelen müttefik taarruzları, Batı Avrupa'nın kurtuluşunu sağladı ve Almanya'nın yenilgisini hızlandırdı. Batı Cephesi'ndeki zafer, Müttefiklerin İkinci Dünya Savaşı'ndaki nihai zaferine önemli katkılarda bulunmuştur.
Pasifik Cephesi
Pasifik Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nın Asya ve Pasifik Okyanusu bölgesinde geçen büyük çaplı çatışmaları içermektedir. Bu cephede Japon İmparatorluğu ile Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri arasında yoğun bir savaş yaşanmıştır. Pasifik Cephesi'ndeki olaylar ve muharebeler, savaşın gidişatını ve sonucunu derinden etkilemiştir.
Mançurya'nın İşgali (1931)
Japonya, 1931'de Çin'in Mançurya bölgesini işgal etti ve burada kukla bir devlet olan Mançukuo'yu kurdu. Bu işgal, Japonya'nın Asya'daki genişleme politikasının başlangıcı oldu.
Uluslararası tepkiyle karşılanan bu hareket, Japonya'nın Milletler Cemiyeti'nden çekilmesine neden oldu.
Çin-Japon Savaşı (1937-1945)
1937'de Japonya, Marco Polo Köprüsü Olayı'nın ardından Çin'e tam kapsamlı bir saldırı başlattı. Bu savaş, İkinci Dünya Savaşı'nın Asya'daki öncüsü olarak kabul edilir.
Japonya, Çin'in birçok bölgesini işgal etti ve büyük katliamlar gerçekleştirdi. Örneğin; Nanking Katliamı.
Pearl Harbor Saldırısı (7 Aralık 1941)
Japonya, 7 Aralık 1941'de Hawaii'deki Amerikan deniz üssü Pearl Harbor'a sürpriz bir hava saldırısı düzenledi. Bu saldırıda birçok Amerikan savaş gemisi ve uçağı yok edildi, 2400'den fazla Amerikalı öldü.
Bu saldırı, ABD'nin İkinci Dünya Savaşı'na resmen katılmasına neden oldu. 8 Aralık 1941'de ABD, Japonya'ya savaş ilan etti; ardından Almanya ve İtalya da ABD'ye savaş ilan etti.
Midway Muharebesi (4-7 Haziran 1942)
ABD, Japonya'nın Midway Adası'na yönelik saldırısını önceden öğrendi ve hazırlıklı olarak Japon filosuna ağır bir darbe vurdu. Bu zafer, Japon donanmasının büyük bir kısmını yok etti ve Pasifik'teki dengeleri değiştirdi. Midway Muharebesi, Pasifik Cephesi'ndeki bir dönüm noktası oldu.
Guadalcanal Muharebesi (Ağustos 1942- Şubat 1943)
ABD Deniz Piyadeleri, Japonya'nın Solomon Adaları'ndaki Guadalcanal Adası'na çıkarma yaptı. Bu ada, Japonların Avustralya'ya saldırı planları için stratejik öneme sahipti. Yoğun çatışmalar sonucunda ada ABD kontrolüne geçti. Guadalcanal, Japonya'nın Pasifik'teki ilerleyişinin durdurulduğu ve ABD'nin saldırı pozisyonuna geçtiği ilk büyük kara savaşıdır.
Leyte Körfezi Muharebesi (23-26 Ekim 1944)
Filipinler'deki Leyte Adası yakınlarında yapılan deniz savaşı, tarihin en büyük deniz muharebelerinden biri oldu. ABD ve Japonya arasında büyük deniz ve hava savaşları yaşandı. ABD'nin zaferi, Japon donanmasını büyük ölçüde etkisiz hale getirdi ve Filipinler'in yeniden ele geçirilmesini sağladı. Bu zafer, Japonya'nın Pasifik'teki gücünü kırdı.
Iwo Jima Muharebesi (19 Şubat - 26 Mart 1945)
ABD Deniz Piyadeleri, Japonya'nın önemli bir savunma hattı olan Iwo Jima Adası'na saldırdı. Şiddetli çatışmalar sonucunda ada ele geçirildi. Iwo Jima, ABD'nin Japonya'ya karşı doğrudan bir saldırı başlatabileceği stratejik bir üs oldu. Adada yaşanan çatışmalar, her iki taraf için de büyük kayıplara yol açtı.
Okinawa Muharebesi (1 Nisan - 22 Haziran 1945)
ABD kuvvetleri, Japonya'nın ana adalarına en yakın olan Okinawa Adası'nı ele geçirmek için büyük bir saldırı başlattı. Şiddetli kara ve hava çatışmaları yaşandı. Okinawa'nın ele geçirilmesi, Japonya'nın yenilgisinin yakın olduğunun bir işaretiydi ve ABD'nin Japonya'ya doğrudan saldırı planlarını güçlendirdi. Bu muharebe, Pasifik Cephesi'nin en kanlı muharebelerinden biri olarak tarihe geçti.
Hiroşima ve Nagasaki'ye Atom Bombası (Ağustos 1945)
ABD, 6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya ve 9 Ağustos 1945'te Nagasaki'ye atom bombası attı. Bu bombalar, yüz binlerce sivilin ölümüne ve büyük yıkıma neden oldu. Atom bombalarının yarattığı yıkım ve Sovyetler Birliği'nin Japonya'ya karşı savaş ilan etmesi, Japonya'nın teslim olmasına yol açtı. 15 Ağustos 1945'te Japonya, kayıtsız şartsız teslim oldu ve 2 Eylül 1945'te resmi olarak teslimiyet belgesini imzaladı. Bu tarih, Pasifik Cephesi'ndeki savaşın sonunu getirdi.
Pasifik Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nın en geniş ve en zorlu cephelerinden biri olarak tarihe geçti. ABD'nin stratejik ve taktiksel üstünlüğü, Japonya'nın genişlemesini durdurdu ve savaşın gidişatını değiştirdi. Midway ve Guadalcanal gibi muharebeler, ABD'nin Pasifik'teki üstünlüğünü pekiştirdi. Okinawa ve Iwo Jima gibi adaların ele geçirilmesi, Japonya'nın direncini kırdı ve ABD'nin Japonya ana adalarına saldırı hazırlıklarını güçlendirdi. Hiroşima ve Nagasaki'ye atılan atom bombaları ise savaşın sonunu getiren nihai darbeyi vurdu. Pasifik Cephesi'ndeki zafer, ABD'nin İkinci Dünya Savaşı'ndaki nihai zaferine ve savaş sonrası dönemde küresel bir süper güç olarak yükselmesine önemli katkılarda bulundu.
Afrika Cephesi
Afrika Cephesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Kuzey Afrika'da gerçekleşen çatışmaların genel adıdır. Bu cephe, Müttefik Devletler ile Mihver Devletleri arasında yaşanan yoğun kara ve hava savaşlarını kapsamaktadır. Afrika Cephesi, stratejik konumu ve doğal kaynakları nedeniyle savaşın önemli bir bölgesi olmuştur.
İtalyanların Mısır'a Saldırısı (Eylül 1940)
İtalyan kuvvetleri, Libya'dan hareketle İngilizlerin kontrolündeki Mısır'a saldırdı. General Rodolfo Graziani komutasındaki İtalyan ordusu, Mısır'daki İngiliz pozisyonlarına yönelik saldırılar düzenledi. İtalyan ilerleyişi kısa sürdü ve İngiliz kuvvetleri tarafından durduruldu.
Operation Compass (Aralık 1940 - Şubat 1941)
İngiliz General Archibald Wavell komutasındaki İngiliz kuvvetleri, İtalyan kuvvetlerine karşı büyük bir karşı saldırı başlattı. Bu harekat, İngilizlerin büyük bir zafer kazanmasını sağladı. İngilizler, İtalyanları Sirenayka'dan (Libya'nın doğu kısmı) geri püskürttü ve binlerce İtalyan askerini esir aldı.
Erwin Rommel'in Gelişi (Şubat 1941)
Adolf Hitler, General Erwin Rommel'i Afrika Kolordusu (Deutsches Afrikakorps) komutanı olarak atadı. Rommel, İtalyanların zayıf durumunu güçlendirmek ve İngilizleri Kuzey Afrika'dan çıkarmak amacıyla gönderildi. Rommel'in gelişiyle Mihver güçleri Kuzey Afrika'da yeniden taarruza geçti ve birçok başarı elde etti.
Tobruk Kuşatması (Nisan 1941 - Kasım 1941)
Tobruk, Kasım 1941'e kadar Rommel'in kuvvetleri tarafından kuşatma altında kaldı. İngiliz ve Avustralya kuvvetleri, uzun bir süre boyunca savunma yaptılar ve Tobruk Limanı'nı korudular. Kasım 1941'de İngiliz 8. Ordusu, "Crusader Operasyonu" olarak bilinen büyük bir karşı taarruza başladı. Bu operasyon sonucunda 8. Ordu, Tobruk kuşatmasını kırmayı başardı ve limanı kurtardı. Bu, Müttefik kuvvetler için önemli bir zaferdi ve Kuzey Afrika Cephesi'nde stratejik bir dönüm noktası oluşturdu.
İkinci El Alamein Muharebesi (Ekim - Kasım 1942)
İngiliz General Bernard Montgomery komutasındaki 8. Ordu, Rommel'in kuvvetlerine karşı büyük bir taarruz başlattı. İkinci El Alamein Muharebesi, Kuzey Afrika'daki en önemli çatışmalardan biri oldu.
İngiliz kuvvetleri, Mihver savunmasını kırarak büyük bir zafer kazandı. Bu zafer, Rommel'in Afrika'daki ilerleyişini durdurdu ve Mihver güçlerini geri çekilmeye zorladı.
Operation Torch (Kasım 1942)
ABD ve İngiltere, Fransız Kuzey Afrika'sına (Fas ve Cezayir) geniş çaplı bir çıkarma operasyonu düzenledi. Bu harekat, Fransız Vichy Hükümeti'nin kontrolündeki bölgelere yönelikti.
Müttefikler, Fas ve Cezayir'deki Fransız kuvvetlerinin direnişini hızla kırdı ve bölgeyi kontrol altına aldı. Bu, Mihver güçlerinin Kuzey Afrika'daki pozisyonunu daha da zayıflattı.
Tunus Seferi (Kasım 1942- Mayıs 1943)
Müttefik kuvvetler, Tunus'ta kalan Mihver güçlerine karşı yoğun bir taarruz başlattı. Tunus, Mihver güçlerinin Kuzey Afrika'daki son sığınağı oldu.
- Kasserine Geçidi Muharebesi (Şubat 1943): Rommel'in kuvvetleri, Kasserine Geçidi'nde Amerikan kuvvetlerine karşı büyük bir saldırı düzenledi.
Müttefikler, Mayıs 1943'te Tunus'u tamamen ele geçirdi. Yaklaşık 250.000 Mihver askeri teslim oldu. Bu zafer, Kuzey Afrika'daki savaşın sonunu getirdi ve Müttefiklerin Akdeniz'deki kontrolünü pekiştirdi.
Afrika Cephesi, İkinci Dünya Savaşı'nın önemli cephelerinden biri olarak savaşın gidişatını belirleyen birçok stratejik ve taktiksel gelişmeye sahne olmuştur. İtalyanların Mısır'a saldırısıyla başlayan çatışmalar, Erwin Rommel'in Kuzey Afrika'daki etkisi ve Müttefiklerin büyük taarruzları ile devam etmiştir. El Alamein Muharebesi ve Operation Torch gibi önemli operasyonlar, Müttefiklerin Kuzey Afrika'daki zaferlerini pekiştirmiştir. Sonuç olarak Kuzey Afrika'daki Mihver güçlerinin yenilgisi, Akdeniz'deki Müttefik kontrolünü sağlamış ve İtalya'ya yönelik bir taarruz için stratejik bir üs oluşturmuştur. Bu cephedeki zafer, Müttefiklerin İkinci Dünya Savaşı'ndaki nihai zaferine önemli katkılarda bulunmuştur.
İkinci Dünya Savaşı’nın Diğer Cepheleri
İkinci Dünya Savaşı’nın diğer cepheleri, savaşın geniş çaplı ve çok yönlü bir savaş olmasını sağlamıştır. Her cephede yaşanan çatışmalar, savaşın sonucunu ve dünya tarihini derinden etkilemiştir.
İtalya Cephesi
İtalya'nın İşgali (1943-1945): Müttefikler, Sicilya ve ardından İtalya ana karasına çıkarma yaparak İtalya'yı işgal etti.
- Monte Cassino Muharebesi (1944): Müttefikler, Alman savunma hattını kırmak için yoğun çabalar sarf etti. Zorlu muharebeler sonunda Roma'ya ulaşıldı.
- Gustav Hattı ve Gotik Hattı: Alman savunma hatları, Müttefiklerin İtalya'daki ilerleyişini yavaşlattı.
Doğu Asya ve Güneydoğu Asya Cephesi
- Çin-Japon Savaşı (1937-1945): Japonya, Çin'i işgal etti ve uzun süren bir çatışma dönemi başladı. Çin, Müttefiklerin yardımıyla Japonya'ya karşı direndi.
- Burma Seferi (1942-1945): Japonya, Burma'yı işgal etti ve Müttefiklerle yoğun çatışmalar yaşandı. Britanya Hindistan’ından gelen güçler, Burma'yı geri almak için büyük çaba sarf etti.
Balkan Cephesi
- Yugoslavya ve Yunanistan'ın İşgali (1941): Almanya; İtalya ve Bulgaristan, Yugoslavya ve Yunanistan'ı işgal etti. Bu bölgelerde yoğun gerilla savaşları yaşandı.
- Direniş Hareketleri: Yugoslav Partizanları ve Yunan direniş grupları, Mihver güçlerine karşı yoğun gerilla savaşı yürüttü.
Batı Avrupa Cephesi
- Rhineland Muharebesi (1945): Müttefikler, Almanya'nın batısına ilerleyerek Ren Nehri'ni geçti ve Almanya'ya doğrudan saldırılara başladı.
- Ardennes Taarruzu (Bulge Muharebesi) (1944-1945): Almanların son büyük saldırısı, Müttefik hatlarını yarma girişimi, ancak başarısız oldu.
- Finlandiya ve Baltık Cephesi
- Kış Savaşı (1939-1940): Sovyetler Birliği, Finlandiya'ya saldırdı. Finlandiya, zorlu kış koşullarında direndi ancak sonunda toprak kayıplarına uğradı.
- Devam Savaşı (1941-1944): Finlandiya, Almanya'nın yanında Sovyetler Birliği'ne karşı savaşa girdi. 1944'te Sovyetler Birliği ile barış antlaşması imzaladı.
Norveç ve Danimarka Cephesi
- Norveç ve Danimarka'nın İşgali (1940): Almanya, stratejik önem taşıyan bu ülkeleri işgal etti. Norveç'te Müttefikler ve Norveç direniş hareketleri, Alman işgaline karşı direndi.
Batı ve Orta Afrika Cephesi
- Özgür Fransız Kuvvetleri: General Charles de Gaulle liderliğindeki Özgür Fransız Kuvvetleri, Batı ve Orta Afrika'da Mihver güçlerine karşı savaştı ve stratejik bölgeleri kontrol altına aldı.