İkinci Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren ve tarihin en yıkıcı çatışmalarından biri olarak kayıtlara geçen bir savaş olarak dünya genelinde büyük değişimlere yol açmıştır. Bu savaşın sonunda Mihver Devletleri olarak bilinen Almanya, Japonya ve İtalya başta olmak üzere birçok ülke yenilgiye uğramıştır. Bu yenilgi, sadece askeri ve siyasi alanlarda değil; ekonomik ve sosyal alanlarda da derin ve kalıcı etkiler yaratmıştır. YKS’ye yönelik bu konu anlatımında İkinci Dünya Savaşı'nı kaybeden ülkelerin savaş sonrası yaşadıkları zorlukları, yeniden inşa süreçlerini ve uluslararası ilişkilerdeki rollerini ele alacağız.
İçindekiler
İkinci Dünya Savaşı’nı Kaybeden Ülkeler
İkinci Dünya Savaşı'nda Mihver Devletleri, Müttefik Devletler karşısında yenilgiye uğradı. Mihver Devletleri; Almanya, İtalya ve Japonya'nın başını çektiği koalisyondu.
Almanya
Hitler'in Yükselişi ve Savaşın Başlaması
- Adolf Hitler'in liderliğindeki Nazi Partisi, 1933 yılında Almanya'da iktidara geldi. Hitler, kısa sürede Almanya'da totaliter bir rejim kurarak genişlemeci politikalar izledi.
- 1 Eylül 1939'da Almanya, Polonya'ya saldırarak İkinci Dünya Savaşı'nı başlattı.
Başarılar ve Dönüm Noktaları
- Blitzkrieg Taktikleri: Almanya, Blitzkrieg taktikleriyle Polonya, Danimarka, Norveç, Benelüks ülkeleri ve Fransa gibi birçok ülkeyi hızla işgal etti.
- Barbarossa Harekatı: 22 Haziran 1941'de Almanya, Sovyetler Birliği'ne saldırdı. Başlangıçta büyük başarılar elde etti, ancak Moskova ve Stalingrad'da Sovyet direnişiyle karşılaştı.
Yenilgiler
- Stalingrad Muharebesi (1942-1943): Almanya, Stalingrad'da ağır bir yenilgi aldı. Bu, Doğu Cephesi'nde bir dönüm noktası oldu.
- Normandiya Çıkarması (1944): Müttefik kuvvetler, Fransa'nın Normandiya kıyılarına büyük bir çıkarma yaparak Batı Cephesi'ni açtı. Bu, Almanya'nın iki cephede savaşmasını zorlaştırdı.
- Berlin'in Düşüşü (1945): Sovyet Kızıl Ordusu, Nisan 1945'te Berlin'e girdi. 30 Nisan 1945'te Adolf Hitler intihar etti ve Almanya 7 Mayıs 1945'te kayıtsız şartsız teslim oldu.
Sonuç olarak Almanya, dört işgal bölgesine ayrıldı (Amerikan, Sovyet, İngiliz ve Fransız) ve Nazi liderleri Nürnberg Mahkemeleri'nde yargılandı.
İtalya
Mussolini'nin Yükselişi ve Savaşın Başlaması
- Benito Mussolini liderliğindeki Faşist Parti, 1922'de İtalya'da iktidara geldi. Mussolini, genişlemeci politikalar izleyerek Akdeniz'de ve Afrika'da toprak elde etmeye çalıştı.
- İtalya, 1939'da Almanya ile Çelik Paktı'nı imzalayarak Mihver Devletleri'nin bir parçası oldu.
Başarılar ve Dönüm Noktaları
- Yunanistan ve Kuzey Afrika: İtalya, 1940'ta Yunanistan'a saldırdı ancak başarısız oldu. Aynı zamanda Kuzey Afrika'da İngiliz kuvvetlerine karşı savaştı, ancak burada da başarılı olamadı.
- Almanya'nın Yardımı: Almanya, İtalyan kuvvetlerinin başarısızlıklarını telafi etmek için Kuzey Afrika'ya Afrika Kolordusu gönderdi.
Yenilgiler
- Müttefiklerin İtalya'ya Çıkarması (1943): Müttefik kuvvetler, Temmuz 1943'te Sicilya'ya çıkarma yaptı ve ardından İtalya ana karasına ilerledi.
- Mussolini'nin Düşüşü: 25 Temmuz 1943'te Mussolini, Kral II. Victor Emmanuel tarafından görevden alındı ve tutuklandı. İtalya, Eylül 1943'te Müttefiklerle ateşkes imzaladı.
- Alman İşgali: Almanya, İtalya'nın kuzeyini işgal ederek burada İtalyan Sosyal Cumhuriyeti adlı kukla bir devlet kurdu.
Sonuç olarak müttefik kuvvetler, İtalya'nın geri kalanını da işgal etti ve Mayıs 1945'te Almanya'nın teslim olmasıyla İtalya'da savaş sona erdi. Mussolini, Nisan 1945'te İtalyan partizanlar tarafından yakalanarak idam edildi.
Japonya
Militarizm ve Savaşın Başlaması
- 1930'larda Japonya'da militarist bir rejim iktidara geldi. Japonya, Asya'da genişlemeci politikalar izleyerek Çin, Kore ve diğer bölgelere saldırdı.
- 1937'de başlayan Çin-Japon Savaşı, Japonya'nın Asya'daki yayılmacı politikalarının bir parçasıydı.
Başarılar ve Dönüm Noktaları
- Pearl Harbor Saldırısı (1941): 7 Aralık 1941'de Japonya, Hawaii'deki Pearl Harbor deniz üssüne saldırarak ABD'yi savaşa çekti.
- Başlangıçtaki Başarılar: Japonya, Pasifik Okyanusu'nda birçok adayı ve Güneydoğu Asya'daki toprakları hızla ele geçirdi.
Yenilgiler
- Midway Muharebesi (1942): ABD, Midway Muharebesi'nde Japon donanmasına ağır bir darbe vurdu. Bu, Pasifik Cephesi'nde bir dönüm noktası oldu.
- Ada Atlaması Stratejisi: ABD, Pasifik'te ada atlaması stratejisi uygulayarak Japonya'nın savunma hatlarını birer birer aşarak ilerledi.
- Iwo Jima ve Okinawa: ABD, Iwo Jima ve Okinawa adalarını ele geçirerek Japonya ana adalarına yaklaştı.
- Atom Bombası (1945): ABD, Ağustos 1945'te Hiroşima ve Nagasaki şehirlerine atom bombası attı. Bu, Japonya'nın teslim olmasına yol açtı.
Sonuç olarak Japonya, 15 Ağustos 1945'te teslim olduğunu ilan etti ve 2 Eylül 1945'te resmi olarak teslim oldu. Japonya, Müttefik işgali altına girdi ve General Douglas MacArthur liderliğinde yeniden yapılandırıldı.
Diğer Mihver Devletleri ve İşbirlikçi Rejimler
Macaristan
- Mihver Devletlerine Katılım: Macaristan, 1940'ta Mihver Devletleri'ne katıldı ve Doğu Cephesi'nde Sovyetler Birliği'ne karşı savaştı.
- Rejim Değişikliği: 1944'te Sovyetler Birliği'nin ilerlemesiyle Macaristan, Mihver Devletleri'nden ayrılarak Müttefiklere katıldı.
Romanya
- Mihver Devletlerine Katılım: Romanya, 1940'ta Mihver Devletleri'ne katıldı ve Doğu Cephesi'nde Sovyetler Birliği'ne karşı savaştı.
- Rejim Değişikliği: 1944'te Sovyetler Birliği'nin ilerlemesiyle Romanya, Mihver Devletleri'nden ayrılarak Müttefiklere katıldı.
Bulgaristan
- Mihver Devletlerine Katılım: Bulgaristan, 1941'de Mihver Devletleri'ne katıldı, ancak Sovyetler Birliği'ne karşı savaşmadı.
- Rejim Değişikliği: 1944'te Sovyetler Birliği'nin ilerlemesiyle Bulgaristan, Mihver Devletleri'nden ayrılarak Müttefiklere katıldı.
Finlandiya
- Kış Savaşı ve Devam Savaşı: Finlandiya, 1939-1940 Kış Savaşı'nda Sovyetler Birliği'ne karşı savaştı ve ardından 1941'de Almanya'nın yanında Sovyetler Birliği'ne karşı Devam Savaşı'na katıldı.
- Ayrılma: 1944'te Finlandiya, Sovyetler Birliği ile ateşkes imzaladı ve Mihver Devletleri'nden ayrıldı.