Harita Bilgisi Konu Anlatımı

Harita Nedir?

Harita, yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünümünün belirli bir ölçek kullanılarak düzlem üzerinde gösterildiği, coğrafi bilgileri barındıran çizimdir. Haritalar, gerçeği birebir yansıtmaz, çünkü yeryüzü küresel bir yapıya sahipken haritalar düzlem üzerinde gösterilir. Bu yüzden haritalar, yeryüzü şekillerinin ölçülerini belli oranlarda küçültür ve projeksiyon adı verilen yöntemler sayesinde eğrilikler minimize edilir. Haritalar, yeryüzü üzerindeki konumları belirleme, mesafeleri ölçme, mekansal analizler yapma gibi çeşitli işlevlere sahip olduğundan coğrafi bilginin temel aracıdır.

Haritayı Oluşturan Unsurlar

Bir haritanın doğru ve anlaşılır olması için bazı temel unsurlar içermesi gerekir. Haritayı oluşturan başlıca unsurlar şunlardır:

 

• Başlık: Haritanın hangi amaçla yapıldığını ve neyi gösterdiğini belirtir.
• Ölçek: Gerçek dünyadaki mesafelerin harita üzerinde ne kadar küçültüldüğünü gösteren orandır. Kesir ölçek (sayılarla) ve çizgi ölçek (grafiksel) olmak üzere iki türü vardır.
• Yön: Haritanın hangi yönü gösterdiğini belirtir. Genellikle kuzey yönü yukarıya bakar ve haritalarda bir ok işaretiyle belirtilir.
• Lejant (Harita Anahtarı): Haritada kullanılan sembollerin ve renklerin ne anlama geldiğini açıklar.
• Koordinat Sistemi: Enlem ve boylam çizgileriyle oluşturulan bu sistem, bir yerin dünya üzerindeki konumunu belirlemek için kullanılır.
• Çerçeve: Haritanın sınırlarını belirleyen dış çizgidir.

Haritaların Sınıflandırılması

Haritalar, ölçeklerine ve kullanım amaçlarına göre farklı gruplara ayrılabilir.

 

1. Planlar

Planlar, çok büyük ölçekli haritalar olup, küçük bir alanı çok ayrıntılı bir şekilde gösterir. Genellikle ölçekleri 1/20.000'den daha büyük olur. Planlar, binaların yerleşim düzeni, sokaklar ve parklar gibi detaylı unsurları gösterir. Örneğin, bir şehir içindeki bir mahalleyi veya bir binanın iç düzenini göstermek için planlar kullanılır.

 

2. Büyük Ölçekli Haritalar

Büyük ölçekli haritalar, daha geniş alanları göstermekle birlikte yine de ayrıntı seviyesi yüksek olan haritalardır. Genellikle 1/20.000 ile 1/200.000 arasında bir ölçeğe sahiptirler. Türkiye'deki 1/25.000 ölçekli topografya haritaları, büyük ölçekli haritalara örnek olarak verilebilir.

 

3. Orta Ölçekli Haritalar

Orta ölçekli haritaların ölçeği 1/200.000 ile 1/500.000 arasında değişir. Bu haritalar, geniş alanları nispeten daha az ayrıntıyla göstermelerine rağmen coğrafi özellikler hakkında genel bilgi verirler.

 

4. Küçük Ölçekli Haritalar

Küçük ölçekli haritalar, çok geniş alanları gösteren haritalardır. Ölçekleri 1/500.000’den daha küçük olur. Bu haritalar; kıtalar, ülkeler veya dünya geneli gibi büyük alanları gösterirken ayrıntı seviyeleri oldukça düşüktür. Örneğin, dünya haritaları küçük ölçekli haritalar arasına girer.

Kullanım Alanlarına Göre Haritalar

Haritalar, gösterdikleri içerik ve kullanım amaçlarına göre farklı kategorilere ayrılır.

 

1. Genel Haritalar

 

Genel haritalar, geniş bir kitleye hitap eden ve çeşitli coğrafi özellikleri gösteren haritalardır. Bu haritalar, büyük ölçekte çeşitli coğrafi unsurları (dağlar, nehirler, şehirler, yollar) bir arada gösterir ve detaylı bilgilere yer vermez. Genel haritalar genellikle seyahat rehberleri, okul haritaları veya yol haritaları gibi genel kullanıma yönelik haritalardır.

 

2. Topografya Haritaları

Topografya haritaları, yeryüzü şekillerini ayrıntılı bir şekilde gösteren haritalardır. Bu haritalarda dağlar, vadiler, tepeler, platolar ve diğer yeryüzü şekilleri, izdüşüm veya izohips yöntemleriyle detaylı olarak belirtilir. Ayrıca yollar, köyler, şehirler ve nehirler gibi insan yapısı unsurlar da bu haritalarda yer alır. Genellikle askeri amaçlar, inşaat ve mühendislik çalışmaları için kullanılır.

 

3. Fiziki Haritalar

Fiziki haritalar, yeryüzü şekillerini (dağlar, ovalar, denizler, nehirler gibi) gösteren haritalardır. Bu haritalarda yer şekilleri farklı renkler kullanılarak ifade edilir. Örneğin; yüksek dağlar kahverengi, alçak alanlar yeşil ve denizler mavi tonlarla gösterilir. Yeryüzü şekillerini göstermek amaçlı kullanılan fiziki haritalar, doğal unsurların öne çıkarıldığı haritalardır.

 

4. Siyasi Haritalar

Siyasi haritalar, ülkelerin sınırlarını, idari bölgeleri, şehirleri ve başkentleri gösteren haritalardır. Bu haritalar, dünya üzerindeki ülkelerin yerlerini, komşularını ve sınırlarını vurgular. İdari bölünmeler (il, ilçe, şehir) ve ulusal sınırlar bu haritaların temel içeriğini oluşturur.

 

5. Beşeri Haritalar

 

Beşeri haritalar, insan faaliyetlerini ve dağılımlarını gösteren haritalardır. Nüfus yoğunluğu, yerleşim yerleri, göç hareketleri, dil ve din dağılımları gibi beşeri unsurları içerir. Bu haritalar, insan etkisiyle meydana gelen coğrafi ve sosyal yapıların dağılımını analiz etmek için kullanılır. 6. Ekonomik Haritalar Ekonomik haritalar, bir bölgedeki ekonomik faaliyetleri ve kaynakları gösteren haritalardır. Tarım, sanayi, madencilik, ticaret ve enerji üretimi gibi ekonomik unsurlar bu haritalarda öne çıkar. Ayrıca ürünlerin yetiştiği bölgeler veya sanayi bölgelerinin yerleri ekonomik haritalarda net bir şekilde gösterilir.

Projeksiyon Yöntemleri

Projeksiyon yöntemleri, küresel şekle sahip yeryüzünün, düz bir yüzey üzerine aktarılması için kullanılan tekniklerdir. Haritalar hazırlanırken, yeryüzünün doğru bir şekilde temsil edilmesi için farklı projeksiyon yöntemleri kullanılır. Ancak bu yöntemlerin her biri, yeryüzünün farklı alanlarını doğru gösterirken bazı yerlerde bozulmalara yol açar. Projeksiyonlar; silindirik, konik ve düzlem olmak üzere üç ana gruba ayrılır.

 

1. Silindirik Projeksiyon

 

Silindirik projeksiyon, Dünya’yı bir silindir üzerinde gösterme yöntemidir. Bu yöntemde yeryüzü şekilleri, bir silindirin üzerine projekte edilir ve silindir açılarak düz bir yüzey haline getirilir. Ekvator ve çevresindeki bölgelerde doğru sonuçlar verirken, kutuplara doğru yaklaşıldıkça bozulmalar artar. Bu projeksiyon yöntemi, geniş enlem aralığına sahip bölgeleri göstermek için tercih edilir.

 

• Ekvator bölgesinde en az bozulma görülür, kutuplara doğru bozulmalar artar.
• Harita üzerindeki enlemler ve boylamlar, düz çizgiler şeklinde gösterilir.
• Büyük alanları, özellikle Dünya haritalarını göstermek için kullanılır.

 

Avantajları

 

• Rota ve yön hesaplamalarında kolaylık sağlar.
• Denizcilik haritalarında sıkça kullanılır.

 

Dezavantajları

 

• Kutuplarda ciddi boyut bozulmaları meydana gelir.
• Grönland ve Antarktika olduğundan çok büyük görünür.

 

2. Konik Projeksiyon

 

Konik projeksiyon, yeryüzünün bir koni şeklinde projekte edilmesi ile elde edilir. Koni, Dünya’nın bir bölgesine yerleştirilir ve haritaya aktarılmak istenen bölge bu koni üzerine yansıtılır. Genellikle orta enlemlerde yer alan ülkeleri veya bölgeleri göstermek için kullanılır. Bu projeksiyon yöntemi, geniş enlem farkı olan ancak dar boylam aralığına sahip bölgelerde doğru sonuçlar verir.

 

• Orta enlemler için idealdir ve burada bozulmalar minimum düzeydedir.
• Koni şekli, Dünya'nın kutuplarına doğru genişleyen yapısını daha doğru yansıtır.
• Harita üzerinde enlemler, yay şeklinde; boylamlar ise merkezde birleşen düz çizgiler olarak görünür.

 

Avantajları

 

• Orta enlemlerdeki kara parçalarını doğru ve orantılı bir şekilde gösterir.
• İklim, bölgesel coğrafya veya havacılık haritalarında kullanışlıdır.

 

Dezavantajları

 

• Ekvator ve kutup bölgelerinde ciddi bozulmalar meydana gelir.

 

3. Düzlem (Azimutal) Projeksiyon

 

Düzlem projeksiyon, yeryüzünün bir düzlem üzerine projekte edilmesi ile elde edilir. Bu yöntemle bir noktadan (genellikle kutuplar veya merkez kabul edilen bir yer) bakıldığında Dünya’nın o noktaya göre düz bir şekilde gösterilmesi amaçlanır.

 

• Kutup bölgelerinin ve küçük alanların gösteriminde sıkça kullanılan bir yöntemdir. Genellikle havacılık ve askeri haritalarda kullanılır. Kutuplar gibi sınırlı alanlarda doğru sonuç verir.
• Harita üzerinde merkezde bulunan noktadan dışa doğru doğru bir biçimde gösterim yapılır.
• Dünya’nın belirli bir bölgesine odaklanmak için uygundur.

 

Avantajları

 

• Kutuplar ve çevresindeki bölgelerde en doğru gösterimi sağlar.
• Küçük bölgelerde bozulmalar azdır, kısa mesafelerde doğru yön ve mesafe hesapları yapılabilir.

 

Dezavantajları

 

• Kutuplardan uzaklaştıkça bozulmalar artar.
• Büyük alanları kapsayan haritalarda genel doğruluğu düşüktür.

Ölçek ve Hesaplamalar

Haritalar, gerçekte çok büyük olan yeryüzü parçalarını, belirli bir oranda küçülterek gösterir. Bu küçültme işlemi ölçek ile ifade edilir. Ölçek, harita üzerinde belirli bir uzunluğun gerçekte ne kadarlık bir mesafeyi temsil ettiğini gösteren bir orandır. Ölçek, kesir ölçek (1/100.000 gibi) ve çizgi ölçek olmak üzere iki şekilde ifade edilir. Ölçek kavramı haritaların doğru okunması ve coğrafi analizlerin yapılması açısından oldukça önemlidir.

Haritalarda Hesaplamalar

Harita üzerinde çeşitli hesaplamalar yaparken, uzunluk ölçü birimlerinin bilinmesi ve doğru kullanılabilmesi büyük önem taşır. Uzunluk ölçü birimleri metrenin alt ve üst katları olup, bu birimler 10’ar 10’ar büyüyüp küçülür.

 

• 1 Kilometre (km) = 1000 metre (m)
• 1 Hektometre (hm) = 100 metre (m)
• 1 Dekametre (dam) = 10 metre (m)
• 1 Metre (m) = 1 metre
• 1 Desimetre (dm) = 0,1 metre
• 1 Santimetre (cm) = 0,01 metre
• 1 Milimetre (mm) = 0,001 metre

 

Bu birimler, harita üzerinde mesafe hesaplamaları yaparken kullanılan temel büyüklüklerdir. Harita üzerindeki mesafeler ile gerçek hayattaki mesafeleri ölçek yardımıyla ilişkilendirmek için bazı temel formüller kullanılır.

 

• Harita Uzunluğu: Gerçek Uzunluk / Ölçek
• Gerçek Uzunluk: Harita Uzunluğu / Ölçek
• Ölçek: Harita Uzunluğu / Gerçek Uzunluk

 

Örnek 1: Bir haritada 8 cm olarak ölçülen bir mesafenin gerçekte 16 km olduğu biliniyor. Haritanın ölçeği nedir?

 

Cevap: Ölçek = 16 km / 8 cm = (16 × 100.000 cm) / 8 cm = 1.600.000 / 8 = 1/200.000

Haritanın ölçeği 1/200.000'dir.

 

Örnek 2: Gerçek uzunluğu 15 km olan bir mesafe, 1/100.000 ölçekli bir haritada kaç cm olarak gösterilir?

 

Cevap: Harita Uzunluğu = 15 km / 100.000 = 0,15 km = 15 cm

Harita üzerinde bu mesafe 15 cm olarak gösterilir.

 

Örnek 3: Harita üzerinde 2 cm olarak ölçülen bir mesafenin gerçekte 500 metre olduğunu biliyorsak, haritanın ölçeği nedir?

 

Cevap: Öncelikle gerçek uzunluğu metre olarak değil kilometre olarak hesaplamamız gerekir: 500 m=0,5 km

Şimdi ölçeği bulalım: 0,5 km / 2 cm = (0,5 × 100.000 cm) / 2 cm = 50.000 / 2 = 1/25.000

Bu durumda haritanın ölçeği 1/25.000 olur.

Haritalarda Alan Hesaplamaları

Haritalarda alan hesaplamaları yapılırken, gerçek alanın haritada doğru bir şekilde temsil edilmesi için ölçekten yararlanılır. Bu hesaplamaları yapabilmek için alan ölçü birimlerinin bilinmesi ve bunlar arasında doğru dönüşüm yapılması gerekir. Alan ölçü birimleri, metre kare (m²) cinsinden ifade edilir ve her birim 100’er 100’er büyüyüp küçülür.

 

• 1 km² = 1.000.000 m²
• 1 hm² = 10.000 m²
• 1 dam² = 100 m²
• 1 m² = 1 m²
• 1 dm² = 0,01 m²
• 1 cm² = 0,0001 m²
• 1 mm² = 0,000001 m²

 

Bu birim dönüşümleri, harita alan hesaplamalarında kullanılır. Haritalardaki alan hesaplamaları, uzunluk hesaplamalarına benzer şekilde ölçek yardımıyla gerçekleştirilir, ancak burada alanlar iki boyutlu olduğu için ölçeğin karesi alınarak hesaplama yapılır.

 

• Gerçek Alan Formülü: Gerçek Alan = Harita Alanı × (Ölçeğin Paydası)^2
• Harita Alanı Formülü: Harita Alanı = Gerçek Alan / (Ölçeğin Paydası)^2
• Ölçek Formülü: Ölçek Alanı= √(Harita Alanı/Gerçek Alan)

 

Örnek 1: Gerçekte 50 km² olan bir alan, 1/100.000 ölçekli bir haritada kaç cm² olarak gösterilir?

 

Cevap: Öncelikle gerçek alanı cm²'ye çevirelim: 50 km² = 50 × 1.000.000.000 cm² = 50.000.000.000 cm²

Harita alanını bulmak için formülü uygulayalım: Harita Alanı = 50.000.000.000 cm² / (100.000)² = 50.000.000.000 / 10.000.000.000 = 5 cm²

Bu durumda, 50 km²'lik gerçek alan, haritada 5 cm² olarak gösterilir.

 

Örnek 2: Haritada 4 cm² olarak ölçülen bir alanın gerçekte 64 km² olduğunu biliyorsak, haritanın ölçeğini bulun.

 

Cevap: Öncelikle 64 km²'yi cm²'ye çevirelim: 64 km² = 64 × 1.000.000.000 cm² = 64.000.000.000 cm²

Ölçeği bulmak için formülü uygulayalım: Ölçek = 4 cm² / 64.000.000.000 cm² = 0,0000000000625 = 1/4.000.000

Haritanın ölçeği 1/4.000.000 olacaktır.

Haritalarda Yer Şekillerini Gösterme Yöntemleri

Yer şekillerini harita üzerinde doğru bir şekilde gösterebilmek, haritayı okuyacak kişinin coğrafi unsurlar hakkında sağlıklı bilgi almasını sağlar. Haritalarda yer şekillerini göstermek için çeşitli yöntemler kullanılır.

 

1. Renklendirme Yöntemi

 

Renklendirme yöntemi, yeryüzü şekillerinin yükselti ve derinlik farklılıklarını renk tonlarıyla gösterme tekniğidir. Bu yöntemde yükseklik veya derinlik arttıkça renkler değişir ve her renk bir yükselti basamağını temsil eder.

 

• Yeşil: Alçak alanlar (ovalık bölgeler)
• Sarı: Orta yükseklikler
• Kahverengi: Dağlık ve yüksek bölgeler
• Mavi: Denizler ve okyanuslar

 

Avantajları

 

• Kullanımı kolaydır ve yükseklik farklarını hızlıca kavramaya olanak tanır.
• Coğrafi bilgi vermek açısından görsel olarak güçlüdür.

 

Dezavantajları

 

• Yükseltiler arasında net bir ayrım yapılması zor olabilir.
• Tam olarak doğru kot değerlerini vermez, genellikle genel bilgi sunar.

 

2. Gölgelendirme Yöntemi

 

Gölgelendirme yöntemi, yeryüzü şekillerinin ışık kaynağına göre oluşturduğu gölgeleri simüle ederek gösterim yapan bir tekniktir. Genellikle ışık kaynağı sağ üst köşeden varsayılır ve buna göre dağların, vadilerin, tepelerin ışık aldığı ve gölgede kaldığı yerler belirtilir. Bu yöntem, yer şekillerini üç boyutlu gibi algılamaya yardımcı olur.

 

Avantajları

 

• Yeryüzü şekillerinin üç boyutlu görünümünü verir, bu da haritayı daha anlaşılır kılar.
• Görsel açıdan oldukça etkileyicidir ve yer şekillerini belirginleştirir.

 

Dezavantajları

 

• Gölge yönü ve şiddetine göre yanlış anlaşılmalara yol açabilir.
• Yükseklik hakkında net bilgi vermez, daha çok görsel bir algı sunar.

 

3. Tarama Yöntemi

 

Tarama yöntemi, yer şekillerinin eğim ve yönlerini göstermek için eğik çizgiler (taramalar) kullanılarak yapılan bir yöntemdir. Eğik çizgiler dağ, tepe ve vadi gibi yer şekillerinin eğimini temsil eder. Çizgiler sıklaştıkça eğim artar, çizgiler seyrekleştikçe eğim azalır. Ayrıca çizgilerin yönü, yamaçların hangi tarafa eğimli olduğunu gösterir.

 

Avantajları

 

• Yüzey eğimini belirgin bir şekilde gösterir.
• Yer şekilleri ve eğimlerin yönü hakkında detaylı bilgi verir.

 

Dezavantajları

 

• Ayrıntılı bilgi vermek zor olabilir, özellikle yüksek detay gerektiren alanlarda çizgiler kafa karıştırıcı olabilir.
• Yükselti hakkında bilgi vermez, sadece eğim ve yön gösterir.

 

4. Kabartma Yöntemi

 

Kabartma yöntemi, haritalarda yer şekillerini üç boyutlu olarak göstermek amacıyla kullanılır. Bu yöntem fiziksel olarak harita yüzeyine kabartmalar yapılarak yeryüzü şekillerinin bir modelinin oluşturulması anlamına gelir. Bu sayede dağların, tepelerin ve vadilerin daha gerçekçi ve üç boyutlu bir görünümü elde edilir.

 

Avantajları

 

• Gerçekçi bir görünüm sunar ve yer şekillerinin fiziksel olarak hissedilmesini sağlar.
• Eğitim amaçlı veya coğrafi modelleme için oldukça faydalıdır.

 

Dezavantajları

 

• Üretimi zor ve maliyetlidir.
• Haritanın taşınması ve saklanması zor olabilir.
• Detaylı analiz ve bilgi açısından sınırlıdır.

 

5. İzohips (Eş Yükselti Eğrileri) Yöntemi

 

İzohips yöntemi, yeryüzü şekillerinin harita üzerinde gösterilmesinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. İzohipsler, deniz seviyesine göre aynı yükseklikteki noktaların birleştirilmesiyle oluşturulan çizgilerdir. Her izohips çizgisi, belirli bir yükseklik seviyesini temsil eder ve çizgiler arasındaki mesafe, yer şekillerinin eğimini gösterir.

 

Avantajları

 

• Yeryüzü şekillerinin yüksekliği, eğimi ve topoğrafik yapısı hakkında detaylı bilgi verir.
• Coğrafi analizlerde oldukça etkili bir yöntemdir.

 

Dezavantajları

 

• İlk bakışta haritayı okumak zor olabilir, özellikle izohips aralıkları çok sık ise karışıklığa yol açabilir.
• Üç boyutlu görünüm sağlamaz, yer şekillerinin yorumlanması deneyim gerektirir.

İzohipsler (Eş Yükselti Eğrileri)

İzohipsler, deniz seviyesine göre aynı yükseklikteki noktaların birleşmesiyle haritalar üzerinde çizilen eğrilerdir. Bir harita üzerinde izohipsler kullanılarak yeryüzü şekilleri ve bu şekillerin yüksekliği, eğimi ve topoğrafik yapısı hakkında bilgi verilir. İzohipsler, topografya haritalarının en önemli unsurlarından biridir ve yer şekillerini iki boyutlu bir harita üzerinde üç boyutlu gibi göstermeye yardımcı olur.

 

Yatay Aralık

 

İzohipsler, belirli aralıklarla çizilir. Bu aralık genellikle sabittir ve haritanın ölçeğine ve detayına göre değişir. Örneğin, izohips aralığı 10 metre ise her izohips çizgisi bir önceki çizgiye göre 10 metre yükseklikteki noktaları gösterir. İzohipsler sıklaştıkça eğim artar, seyrekleştikçe eğim azalır.

 

Yükselti Bilgisi

 

İzohips çizgilerinin her biri farklı bir yükselti seviyesini temsil eder. Deniz seviyesi sıfır kabul edilerek yukarı doğru artan bir dizi izohips çizilir. İç içe geçmiş izohipsler, genellikle bir tepe ya da dağ zirvesini gösterir.

 

Birbirini Kesmezler

 

İzohipsler, bir harita üzerinde hiçbir zaman birbirini kesmez. Çünkü aynı anda bir nokta iki farklı yükseklikte olamaz. Ancak dik yamaçlar ya da uçurumlar gibi yerlerde izohipsler çok sıklaşabilir, hatta üst üste binmiş gibi görünür.

 

Kapalı Eğriler

 

İzohipsler daima kapalı eğrilerdir, ancak harita sınırında bitmiş gibi görünebilirler. Her izohips çizgisi bir alanı çevreler. İzohipslerin tamamen kapalı olduğu yerler, bir zirveyi veya çukur bir alanı (göl veya vadi) gösterir.

 

Tepe ve Vadi Göstergesi

 

İzohipslerin iç içe geçmiş şekilde kapanması bir tepeyi gösterir. İç kısımlardaki izohipsler daha yüksek, dış kısımdakiler daha alçaktır. Vadiler, genellikle izohipslerin U ya da V şekli oluşturduğu yerlerde görülür. Bu durumda U'nun açık kısmı yükseltisi daha düşük olan bölgeye bakar.

 

Eğim Gösterimi

 

İzohipslerin aralarındaki mesafe eğimi gösterir. İzohips çizgileri sıklaştıkça eğim artar, seyrekleştikçe eğim azalır. Düz alanlar geniş aralıklı izohipslerle gösterilirken, dik yamaçlar veya dağlar çok sık izohipslerle gösterilir.

 

İzohipslerle Gösterilen Yer Şekilleri

 

Tepeler ve Dağlar: Tepeler ya da dağlar, izohipslerin iç içe kapanmasıyla gösterilir. En içteki küçük izohips dağın zirvesini, en dıştakiler ise alçak bölgeleri gösterir.

 

Vadiler ve Akarsular: Vadiler, izohipslerin V veya U şeklinde dizilmesiyle gösterilir. V şeklinin açık ucu alçak bölgeye, kapalı ucu yüksek bölgeye bakar. Bu şekil vadinin eğimini de gösterir. Akarsular genellikle vadilerin bulunduğu yerlerde akar ve izohipslerdeki V şekli akarsuların yönünü de belirtir.

 

Düzlükler ve Ova: Düzlükler veya ovalar, izohipslerin geniş aralıklarla ve düz çizgiler şeklinde olduğu yerlerde görülür. Bu bölgelerde eğim azdır ve yükselti farkları çok azdır.

 

Çanak ve Kraterler: İzohipslerin iç içe kapanarak alçaldığı bölgeler çanak ya da krater gibi çukur yer şekillerini gösterir. İç kısımlardaki izohipsler daha düşük kotlarda yer alır.

 

Sırtlar: Sırtlar, izohipslerin paralel çizgiler halinde uzandığı yer şekilleridir. Bu durumda izohipslerin sıklığı, sırtın eğim derecesini gösterir.

 

İzohipslerin Yorumlanması

 

Sık İzohipsler: Dik yamaçları ve sarp dağları gösterir. İzohipsler arasındaki mesafe azaldıkça yer şeklinin dikleştiği anlaşılır.

 

Seyrek İzohipsler: Eğimin az olduğu alanları, genellikle düz veya hafif eğimli yerleri gösterir.

 

İzohipslerin Yönü: İzohipsler, eğimin tersine doğru eğik çizgiler oluşturabilir. V ya da U şekli oluşturduklarında bu şekillerin açık ucu akarsu veya vadinin yönünü işaret eder.

 

Haritaların Kaynakçası

https://cografyaharita.com/